Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OKOVSUCHO
47
medium,którejestzarazempisemneiustne,publiczneiprywatne,indywidu-
alneizbiorowe”
.Chodziprzytymnaogółoprzejścieodsłowamówionegodo
pisanego,apóźniejdrukowanego.Ongłączyłintegracyjneskutkioddziaływania
mowy,adezintegracyjneskutkipisma,zespecyfikądźwiękuiwzroku.Rysował
opozycjęsłyszenie–widzenie,przekładającąsięnacharakterystykęspołeczności
oralnychicyrograficznych.Jegozdaniem,aleteżwopiniideKerckhove,wzrok
wyodrębnia,asłuchwciela.Wzroksytuujeobserwatoranazewnątrztego,co
ogląda,adźwiękflwlewasię”wsłuchacza.Słuchając,jesteśmywcentrumświata,
patrząc,sytuujemysięnajegokrawędziipatrzymynańniejakozzewnątrz,jak
naterendoeksploracji.Wzroktotakżezmysłrozdzielającynaelementy,pod-
czasgdysłuchtozmysłjednoczący.Ideałwidzeniatoklarownośćiodrębność
(różnicowanie).Ideałemsłyszeniajestharmonia,łączenie.Słyszysięwszystko
dookoła,jestsięwcentrumprzestrzenidźwiękowej.Wsłuchaniu,dźwiękumożna
sięzanurzyć.Widzeniejestnatomiastanalityczne–widzisięto,nacosiępatrzy
(koncentrującwzroknajakimśobiekcie,tracisięmożliwośćwidzeniainnych
obiektówusytuowanychnaliniachprawo-lewoiblisko-daleko);żebyzobaczyć
cośinnego,trzebaprzenieśćnatooczy.(Ong,2011:123-125;Kerckhove,2001:
109).Różnemediaprzytymwymagająodmiennejpercepcjiwzrokowej–różnica
polegaprzedewszystkimnawymaganymstopniuskupieniauwagi.Jakzauważył
Levinson(2006b:58),oglądanietelewizjijestpodtymwzględemznaczniemniej
angażująceniżczytanie.
McLuhanpodnosiłwtymkontekścieznaczeniegeometriieuklidesowejjako
fałszywegosposobupostrzeganiaprzestrzeni,ufundowanegoprzezwłaściweflGa-
laktyceGutenberga
49
”rozdzieleniewzrokuodinnychzmysłów.Dopieroodkrycie
zakrzywionejczasoprzestrzeniw1905rokuotworzyłodrogęnowejerze:flGalak-
tyceMarconiego”
50
.OkreślałprzytymróżnicemiędzynimipodobniejakOng
odmiennośćwzrokuisłuchu:przestrzeńeuklidesowamożebyćłatwooddanana
kartcepapieru,natomiastwprzestrzenimediówelektronicznychczłowiekjestza-
nurzony.(Bobryk,2001:14).Inaczejrzeczujmując,wskazywałMcLuhan(2004b:
222),żewspółczesnafizyka,wopozycjidomodeluNewtonowskiego,postuluje
sposóbpostrzeganiaprzestrzenibliskitemu,jakidominowałwśredniowieczu,
gdyistniałmodelhomogenicznejprzestrzenizawierającejobiekty:każdarzecz
miałaswojąprzestrzeń.
Niechodzitujedynieoróżnicemiędzywzrokiemasłuchem,aleioichalter-
natywność,konkurencyjność.McLuhan(2004b:84)dowodził,żewzmocnienie
jednegozmysłuprowadzidoosłabieniainnych.Zmianasystemukomunikacji
skutkujezmianąrelacjimiędzynimi.flWzmocnieniedźwiękunaprzykładna-
49
JohannesGutenberg(ok.1399-1468)około1450rokuwynalazłeuropejskąwersjędruku
czcionkowego(jużwcześniejfunkcjonowałonnaDalekimWschodzie).
50
GuglielmoMarconi(1874-1937)uważanyjestzawynalazcęradia(lata90.XIXwieku).
