Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Proteomikaimetabolomika
pełnejwiedzyosystemie(organizmieludzkim,tkance,komórceczyliniikomór-
kowej).Douzyskaniatejwiedzyniezbędnajeststrategiaanalityczna,któradzięki
odpowiednimtechnikom(chromatografia,spektrometriamas,NMR,GC-MSitd.)
umożliwiuzyskaniewiarygodnychdanych,apoichanaliziebioinformatycznej
pozwoliwprzyszłościnaodkrycienowegometabolitu,lekuitp.
Holistycznespojrzenienabadanyobiektwynikarównieżzróżnorodnościin-
formacjiuzyskiwanychnakażdymzetapówanalizy.Genomdajenaminformacje
ofunkcji,aleniejestsamwsobieczynnikiemaktywnym,niezawierarównież
danychdotyczącychnp.potranslacyjnychmodyfikacjibiałek.Informacjęoroli
genówwróżnychprocesach,np.chorobowych,dająnamdopierobiałkaimeta-
bolity.Naprzykładkontrolaprocesówglikolizyjestdzielonapomiędzyprocesy
zależneodmetabolizmu,aleodbywasięteżzwykorzystaniemprocesównapo-
ziomieproteomuigenomu.
3.2.Technikianalityczneiwyzwaniailościowejanalizymetabolitów
Pomimostosunkowodużejwiedzynatematfundamentalnychprocesówzacho-
dzącychwszlakachmetabolicznych,informacjeosiecimetabolitówbudujących
tezależnościsąograniczone,nieznamyjeszczechoćbyprzybliżonejliczbymeta-
bolitówdlanawetdobrzepoznanychorganizmów.Sekwencjonowanieipoznanie
całegogenomu,atakżezgromadzonawiedzaoproteomienieułatwiająpoznania
składumetabolomu.Comożenatowpływać?Jesttonaprzykładspecyficzność
enzymówwzależnościodmiejscadziałania,czywystępowanieichróżnychizo-
form,decydującychorodzajuaktywnychformmetabolitów.Równieżróżnicepo-
międzymetabolomemludzkimaroślinnymciąglewymagajądalszychstudiów,
np.trehalozajestzwiązkiemwystępującymwświecieroślin,anieobecnymwor-
ganizmieczłowieka.
Metabolomjestzarazembardziejdynamicznyniżgenomczynawetproteom,
dlategozmianyodpowiedzikomórkowejspowodowanejjakimkolwiekbodźcem,
np.zewnętrznym(jakstanchorobowy),wpływająnarównowagęmetabolitów
pośredniczącychwposzczególnychszlakachmetabolicznych.Wkonsekwencji
wzależnościodstanuorganizmuzostanieostateczniewykrytyizidentyfikowa-
nyzupełnieinnyzbiórmetabolitów.Dlategobardzoważnejestprzeprowadzanie
analizymetabolomunawieluróżnychpoziomach,gdyżnp.metabolomwkomór-
cemożebyćtylkoczęściącałegometabolomuorganizmu,zktóregotakomórka
pochodzi.Czasami,gdybadaniadotycząokreślonegoszlakumetabolicznego,
wystarczabadaniejednegobądźkilkumetabolitówodpowiedzialnychzadaną
reakcję.
Wtabeli3.1zamieszczonoprzykładyzidentyfikowanychmetabolitówbiałek,
genówiszlakówmetabolicznychdlaróżnychorganizmów.Wbazietejnieza-
mieszczonoinformacjiometabolomieczłowieka,ponieważpracenadnimwciąż
trwają(zobrozdz.30).
Analizametabolomujestskomplikowanazewzględunazróżnicowanewła-
snościfizykochemiczneposzczególnychskładników,ichróżnemasycząsteczko-
we,polarnośćorazstężenia,któremogąsięwahaćod0,0000005mmol/l(np.
estradiol)do5mmol/l(cholesterol).
