Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zrozpoznaniemFitzpatricktakżewtymprzypadku
perspektywatotalitarnajestraczejparadygmatem
–przedwstępnymzałożeniemdyscypliny–niż
świadomiewybranyminstrumentembadawczym.Wtym
kontekścieniebezznaczeniazdajesiębyćfakt,
żeautorzynajważniejszychopracowańzzakresu
historiisztukipowojennejbylizaangażowani
wdziałalnośćpodziemiapolitycznego31.
Niniejszaksiążkapróbujenadrobićtenbrak,
zaprzedmiotbadańobierającpaństwowysystemsztuki
wjegoschyłkowymstadium.Komunistycznepaństwo
–inaczejniżwmodelutotalitarnym–traktowanejest
tunietylkojakonarzędzierepresjiinadzoru,aletakże
przestrzeńspołeczno-polityczna,którawytworzyłam.in.
specyficznąkulturęfunkcjonowaniaartystówiartystek,
ich„środowiskonaturalne”.Niedasięzrozumiećtej
zależnościbezrewizjipojęciaideologiikomunistycznej.
JakwskazujePadraicKenney,modeltotalitarny
traktujeideologięwyłączniejakoformękontroli.
Tymczasemwkomunizmieniebyłaonatylkosztafażem
–przeciwnie,posiadałaaksjologicznejądro(społeczna
własnośćśrodkówprodukcji,zniesieniewyzysku
klasowego,egalitaryzmspołeczny),którestanowiło
nieusuwalnyhoryzontpraktykipolitycznejprzywódców
partiiipaństwa.Pracatakrozumianejideologiidziałała
wielobiegunowo,równieżnazasadziesprzężenia
zwrotnego:ideologianietylkowyznaczałapriorytety
politycznepartii,aletakżesłużyłamobilizacji
społeczeństwalubreagowałanapostulatyrozmaitych
aktorówspołecznych32.Jednymztakichaktorówbyli
artyści.Oczywiścieniebyłotośrodowiskojednolite,
