Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prowincjałki
Odtłumacza
OpatrującsłowemwstępnymMyśliPascala,skreśliłempokrótce
wizerunekichautoraorazcharakterprzesilenia,jakieprzechodził
wówczasKościół.Obecnie,dającwręcepublicznościProwincjałki,
książkęporuszającązagadnieniawiecznieżywe,alewyrosłe
zespecjalnych,aprzebrzmiałychjużdziśkontrowersjiiswarów,
winienemjeszcze,choćwniewielusłowach,oświetlićsprawy,koło
którychobracasiętreśćtychListów.Pragnę,abyczytelnik,nawetten,
który,przerzucającniecierpliwieresztę,sięgniewprostdorozdziałów,
wktórychrozgrywasięśmiertelnypojedynekmiędzyodosobnionym
szermierzem,Pascalem,zjednejstrony,apotężnymzakonem
TowarzystwaJezusowegozdrugiej,abytenczytelnikmógłsobiezdać
sprawęzistotnegocharakterutejwalki.
Kwestiałaskiirozmaitegojejpojmowaniasięgapierwszychczasów
Kościoła.Biorącfilozoficznie,kwestiatamiałabyswójodpowiednik
wpojęciudeterminizmuiwolnejwoli.Rozummówinam,żekażda
naszaczynnośćjestnieuchronnymrezultatemzbiegudziałających
przyczyn,którewytyczająlinięnaszegodziałania,jakpotrąceniejednej
kuliwykreślabiegwszystkichkuleknabilardzie.Mimoto,mamy
niezłomnepoczuciewolnościnaszejwoli.Chodzitujakgdybyodwie
sprzecznesobieprawdy,zktórychkażdaprawdziwąjestwinnym
wymiarze.
Analogicznyproblemuderzakażdegomyślącegochłopcawszkole,
wchwiligdyzapoznajesięzpierwszymitajemnicamiwiary.Nicnie
dziejesiębezwolibożej,amimotoistniejezło,mimotoczłowiek
możesiętejwszechmocnejwolisprzeciwić?Bógwieotym,
żestwarzadanegoczłowiekadogrzechu;stwarzago,apotem
gopotępia?Otoistotazagadnieniaołasce.
NaukęChrystusa,mówiącegoosobie,iżonsamjestdrogą,prawdą
iżyciem,tłumaczyśw.Pawełwtensposób,iżłaska,którąBógwoła
naskusobie,jestczystymdarem,niezaśnagrodądobrychuczynków;
żeBógniezbadanymwyrokiemwzruszalubzatwardzasercedanego
człowieka,spełniającwnaszarazemiwolę,iczyn,kuswojejtym
większejchwale.Tęnaukęprzeciwstawiałśw.Pawełpogańskiej
rzekomejmądrościstoików,wedlektórychczłowieksamzsiebie
mocenjestwznieśćsiędocnoty.
NiewszyscyOjcowieKościołastalinatakbezwzględnym
