Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.PRZEGLĄDLITERATURY
1.1.Erozjaglebijejformy
Erozjaglebpostrzeganajestobecniejakojedenzgłównychczynnikówdegra-
dującychśrodowiskoprzyrodnicze,wszczególnościrolnicząprzestrzeńproduk-
cyjną.Rozwójnaukioprocesacherozyjnychnastąpiłwciąguostatniegostulecia
(Ziemnicki1978:5;Żmuda2006:13–14).Zatwórcęterminu„erozjagleb”uważa
sięHughHammondaBennetta,któryw1903r.rozpocząłnaterenieUSAsyste-
matycznebadanianaddegradowaniemglebywskutekdziałalnościwodyiwiatru
(Prochaliin.2005:8;Żmuda2006:13).W1935r.powstałatampierwszaorganiza-
cjazajmującasięochronąglebprzederozją–SoilConservationService(Ziemnicki
1978:5;Helms2010:37A–47A).Wlatach30.XXw.rozpoczęłysiętakżebadania
nadprocesamierozyjnymiwEuropieŚrodkowej,choćdopierowlatach60.i70.
doszłodoichspecjalizacjiizróżnicowania(Richter2001:26).WPolscepierwsza
pracanatematerozjiglebwujęciumelioracyjnympt.Przyczynekdobadańnad
zmian!położeniapowierzchniornychgruntówlessowych,autorstwaStanisławaBaca,
ukazałasięw1928r.,aszybkirozwójbadańerozyjnychrozpocząłsiępodkoniec
lat40.XXw.(Ziemnicki1978:5;Pałys2005:5–7).Początkowoerozjętraktowano
jakozjawiskogeomorfologiczne.Dopierowpóźniejszymokresiezaczętopostrze-
gaćjąjakoprocesgeoekologiczny,związanyzprzekształcaniemmateriiwprzy-
rodzieigospodarkąwodną,zwracającjednocześnieuwagęnaczasowąiprze-
strzennązmiennośćprocesówerozyjnych(Richter2001:21–23).
Mimoiżpojęcieerozjizostałoszerokozdefiniowane,pojawiająsięwliteratu-
rzeróżnicewjejklasyfikacjiorazzakresachprocesówskładowych(Koreleski
2008:5–11).Wszerokimznaczeniuerozjagleboznaczaniszczeniepokrywyglebo-
wej,polegającenadezintegracjijejstrukturyimechanicznymprzemieszczaniu
cząstekglebowychpodwpływemdziałaniawodyiwiatru(Zawadzki1999:304;
Karczewska2008:33).Wznaczeniugeologicznymtermin„erozja”określawszelkie
procesywietrzeniaidezintegracjiskałoraztransportuiakumulacjipowstałych
9
