Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Charakterprawnyroszczeńwinstytucji...
postrzeganiawkategoriachcywilistycznychprawadoodszkodowania,
októrymorzekaniewtrybiepostępowaniaadministracyjnegomiało
charakterwyjątkuodogólnejzasady48.Naugruntowywaniesiętego
kierunkuprawodawstwapolskiegozwracałuwagęSądNajwyższy49.
Polskieprawoproceduralnewywłaszczenioweokresumiędzywo-
jennegodoczekałosięujednoliceniawrozporządzeniuPrezydenta
RzeczypospolitejPolskiej-Prawoopostępowaniuwywłaszczeniowem50.
Wśróddominującychwtymakcieprawnymnormprocesowych,rów-
nieżdotyczącychzasadprzyznawaniaiustalaniawysokościodszkodo-
waniazawywłaszczenie,zamieszczonoprzepisocharakterzematerial-
noprawnejnormyogólnejonastępującymbrzmieniu:nObowiązek
odszkodowaniaciążynatym,naczyjąrzeczorzeczonowywłaszczenie”
(art.26).Zacytowananormanieprzesądzałaexpressisverbischarakteru
odszkodowania,natomiastinterpretowanawedługzasadwykładni
systemowejwewnętrznej(wcałokształcieprzepisówrozporządzenia)
umożliwiaławskazaniepodmiotównnormatywniepowiązanych”sto-
sunkiemodszkodowawczym.Bylito:zobowiązanydoodszkodowania,
którymiałzrealizowaćswojąpowinnośćwobecuprawnionegodood-
szkodowania,nazywanegowrozporządzeniuwywłaszczanymlub
właścicielem.Natomiastcharakterwzajemnejwięzitychdwóchpod-
miotówmożnabyłowyinterpretowaćanalizującmetodęregulacji,
tj.poszczególneinstrumentyprawne,zapomocąktórychdochodziło
dorealizacjiprawadoodszkodowaniaiodpowiadającegomuobowiązku
odszkodowawczego.
Przedewszystkimwrozporządzeniuwprowadzonoogólnązasadę,
żeodszkodowanieobejmujestratępowstałąwskutekwywłaszczenia
(art.27).Twierdzonowdoktrynie,żeprzyustalaniustratymazastoso-
waniecywilistycznazasadapełnegoodszkodowania,zatemjejnapra-
wieniepowinnoobejmowaćwyrównanieubytkumaterialnego(damnum
emergens)iutraconychkorzyści(lucrumcessans),zwyłączeniemwar-
tościszczególnegoupodobania(praetiumaffectionis).Wykładniaele-
48OrzeczeniaSNzdnia5czerwca1936r.,IIIC1035/34,OSN(C)1937,nr9,poz.309
orazzdnia11grudnia1933r.,IICR580/33,OSN(C)1934,nr7,poz.440.
49Uchwałazdnia9kwietnia1938r.,IC1825/36,OSN(C)1938,nr7,poz.302.
50Wart.2tegoaktuprawnegozdefiniowanowywłaszczeniejako:1.odjęcieprawa
własnościlubinnychprawrzeczowychnanieruchomości,alboograniczenieczasowe
lubstałeprawrzeczowychnanieruchomości,2.odjęcieprawawłasnościmateriałów
niezbędnychdobudowyurządzeńnaceleobronyPaństwa,dróglądowychiwodnych
orazkolei,3.czasowezajęcienieruchomości.
33