Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
JADWIGAKITA-HuBER
tung).Odrzucadążeniedozrozumiałościijasnościzawszelkącenęjako
nadrzędnycelprzekładu,broniąckategoriiobcości.Oddanieobcego
tonuwjegoobcościjestmożliwe,gdytakprzeformujemyjęzykdoce-
lowy,żebyzabrzmiałobco(nichtdasFremdeeinzudeutschen,sondern
dasDeutscheumzufremden,Rosenzweig2001:85).Zobcościąwiąże
siękategorianowości.Wprocesieprzekładu-dziękidziałaniuobcego
duchajęzyka,którynakładasięnaduchajęzykadocelowego-dochodzi
doodnowieniajęzykadocelowego.Tłumaczjestzatemtwórcąjęzyka,
odkrywającymjegozagubionebądźniewykorzystanedotądmożliwości,
aprzeztokimś,ktozmieniaobliczejęzykajakotakiego7.Jakmożliwejest
odnowieniejęzykawprocesieprzekładu?WedługRosenzweigawkaż-
dymjęzykuzawartesąprzynajmniejwzarodkuwszystkieinnejęzyki,
równieżprzyszłe.Jednymsłowem,wkażdymjęzykuzawartajestcała
ludzkamowa:nIstniejetylkoJednaMowa.Nieistniejątakieosobliwości
jednegojęzyka,którychniedałobysię,czytowdialektach,czytowmo-
wiedzieci,czytowewłasnościachcharakterystycznychdlaokreślonych
stanówspołecznych,wykazaćprzynajmniejwzarodkuwkażdyminnym
języku”(Rosenzweig2001:86).Tacechakażdegojęzykasprawia,że
można,wolnoitrzebaprzekładać(Rosenzweig2001:86).Powinowa-
ctwamiędzyjęzykamiwystępująjednaknaróżnychpłaszczyznach.Na-
wetjeślipowierzchniawyrazów(leksyka)sugeruje,żejęzykisąnieprzy-
stawalne,torelacjeipowiązaniamiędzynimiistniejąnapłaszczyznach
głębszych,doktórychdocieramywbadaniachetymologicznych.Chodzi
ordzeniewyrazów,ajeszczegłębiejosensizmysłowośćrdzenia;totu-
tajwedługRosenzweigaukazujesięnjednośćwszelkiejludzkiejmowy”
(Rosenzweig,1969:245).
Jakpokazujeżydowskatradycjainterpretacyjna,Bibliahebrajska
samanarzucatłumaczowipewneregułyisposobypostępowania.Rów-
nieżdlaRosenzweigaosobliwościtekstuoryginalnegomająznaczenie
pierwszorzędne.Głównazasadabrzmi,żeBiblianigdyniemożestaćsię
literaturą,czymśswojskimibliskim,leczmusipozostaćobcyminiezna-
nymdźwiękiem,Słowem.Jejistotnejtreściniedasięuchwycićwpiśmie,
gdyżtreściątą(istotą)jestsłowoBogaskierowanedoczłowieka,słowo
człowiekaskierowanedoBogaisłowoludzkiewypowiadaneprzedBo-
7Reichertrozwijatęmyśldalej:Wasalsozunächstsichanhörtwieeine
SelbstentfremdungdereigenenSprache,istgemeintalseineErneuerungebendieser
SpracheaufGrundihrereigenenVirtualität,dienurerstineineranderenSprachevoll
entfaltetwar(Reichert1993:13).
