Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BrodskiiBenjamin–poszukiwanieprawdziwegoznaczeniaprzekładu
15
WnociepoprzedzającejangielskiewydaniewybranychpoezjiAchmatowej
Kunitzpodałargumentybroniącedecyzjiorezygnacjizpróbyzachowania
formyoryginałuprzytłumaczeniuAchmatowejnaangielski:
Achmatowajestzwykleopisywanajakopoetkaformy,ale[ł]jejwierszy[ł]
niedasięprzekonującoprzetłumaczyćbezdalekoposuniętejrekonstrukcjiich
architektury.[ł]Upieraniesięprzyuniwersalnieścisłympowieleniuwzorów
metrycznychczyrytmicznychjestarbitralneibezcelowe,ponieważwżadnym
przypadkuefektyniedająsięmechanicznieprzenieśćdoinnegojęzyka(Kunitz
1973:33).
Kunitzuznał,żeuzyskalepszyefekt,jeśliprzetłumaczyAchmatową
wierszemwolnym.Brodski,którysamodczasudoczasupisałwierszem
wolnym,byłjegozaciekłymwrogiem,kiedychodziłooużywaniegojako
uniwersalnegonarzędziawtłumaczeniupoezjiformy,cobyłowówczas
wAmerycezwyczajemszczególnierozpowszechnionym.Przypuściłwięc
bezpośredniatak:
[ł]żebytłumaczyć,trzeba-jeślinieznać-przynajmniejmiećjakieśpojęcie
nietylkoosystemieideiautora,jegowykształceniuiszczegółachbiografii,ale
równieżojegoetykieciealboraczejoetykieciepoezji,wktórejtworzył[ł]
wówczasniepojawisiępokusa,bypominąćniektórerzeczy,uwydatnićinne,
używaćwierszawolnegotam,gdzieoryginałnapisanyjestwsestynachitd.
(Brodsky1973:35-36)
JakprzekonywałBrodski,Achmatowabyłaakmeistką,azatemforma
stanowiłakluczowyelementjejpoetyki,którytłumaczpowinienbyłza
wszelkącenęoddać.Brodskizakwestionowałpowszechneprzekonanie,
żewtłumaczeniuporzucenieformypomagaoddaćznaczenie.Wierzył
wwewnętrznąekonomięsztukipoetyckiej,utrzymując,żestosowanie
formalnychograniczeń,jakmetrumczyrym,wrzeczywistościpomaga
poecieipomogłobyrównieżtłumaczowi.Uważał,żedecyzjaKunitza,by
przełożyćpentametrAchmatowejwierszemwolnym,poskutkowałatak
naprawdęnadmiernąrozwlekłością,którejmożnabyłobyuniknąć,gdyby
tłumacztrzymałsięoryginalnejformy.Istotnie,ideawyższościformy,nie
jakopustegonaczynia,alejakoczegośjużbrzemiennegowznaczenia,zo-
stałasformułowanawłaśnieprzeztowarzyszaakmeistęAchmatowej-Osipa
MandelsztamawjegoakmeistycznymmanifeścieUtroakmieizma[Poranek
akmeizmu]z1912roku:
