Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
nawczestudiumprzekładoznawczedotycząceczeskichipolskichwyborówzlite‑
raturysłoweńskiej.Tłumaczedokonująwyborównadwóchpoziomach:napozio‑
miemakro,któryobejmujeepoki,nurty,style,autorów,rodzajeliterackie,utwory
literackieitp.,oraznapoziomiemikro,awięcwzakresiekonkretnychrozwią‑
zańtranslatorskichnapłaszczyźniejęzyka(międzyinnymi:leksyki,morfologii,
składni,stylistyki)ijegomożliwościekspresywnych.Świadcząoneozrozumie‑
niuirelacjimiędzykulturąwyjściowąakulturąprzyjmującąorazowrażliwości
iosobowościtłumacza,któregoświadomośćjestwielowartościowa,ponieważ
kształtujesięnastykudwóchkultur.
Autorzypracskupilisięprzedewszystkimnapoziomiemakrowyborówtłu‑
maczy,korzystającwkilkuprzypadkachzwnioskówpłynącychzrównocześnie
prowadzonychanalizprzekładów.Makrowyboryokreślają:stopieńwzajemnej
obecnościliteratursłowiańskichwświadomościliterackiejkulturdocelowych,
przyczynywyborów,przypuszczalnefunkcjeprzekładu,kompetencjejęzykowe
ipozajęzykowetłumaczy,ichwrażliwośćisystemwartości,kondycjęliteratury
ikulturyprzyjmującej,jejpreferencjeestetyczne,światopoglądoweietyczne.Nie
zawszeudzielająjednoznacznejodpowiedzinapytanieoprzyczynyprzedstawio‑
negostanu,ponieważjestonaniemożliwa.Częstownioskisątakoczywiste,że
niewymagająbezpośredniegowyeksplikowania.
Częśćautorówspojrzałanawyborytranslatorskiezniecoinnej,komplemen‑
tarnej,perspektywy,zbliżającsiędopoziomumikrowyborów.Ichuwagaskupia
sięnaanalizieporównawczejpoetykioryginałuiprzekładu,nagramatycznych
barierachmiędzyjęzykamiikulturamioraznatakichwyborachtłumaczyzlitera‑
turywyjściowej,którepokazująśladosobowościtłumacza.
Wniektórychrozprawachzostaławyraźniezasygnalizowanaproblematy‑
katzw.życiaprzekładówwobcejkulturzezperspektywyaktualnychzagadnień
współczesnejhumanistyki,jaknp.obcośćiswojskośćwujęciukulturowo-antro‑
pologicznym.Wyborytranslatorskiewchodząbowiemwzłożonydialogzkulturą
oryginałuizkulturąprzyjmującąnapłaszczyźniekorespondencjisztuk,stylów
artystycznychistylówkomunikacji.
Niniejszyzbiórpracsygnalizujezaledwierolęwyborówtranslatorskichitona
jednym,bardziejogólnympoziomie,pokazującpośrednioniektórecechytłuma‑
czaijegokulturyrodzimej.Kolejnetomybędąstanowićjegokontynuację.
BożenaTokarz
