Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Charakterystykaelementówmiastotwórczych
basztamiorazbramamimiejskimi.Byłytobudowledużeiokazałe,znacznie
większeodzabudowymieszkalnej.
Zależnośćtęmożnabyłozobaczyćzzewnątrz,oglądającpanoramęmiasta.
ByłtowzorzecbardzoczęstospotykanywówczesnejEuropie.Różnicedotyczy-
ływyłącznierozwiązańdetaliikształtucałejlokacji(Ostrowski,2001,s.291-
-393).WWielkopolscecechącharakterystycznąlokacjipierwotnychbyłich
kształt,ściślewynikającyzuwarunkowańprzyrodniczych.Dwaelementyod-
grywałytudecydującąrolę:ukształtowanieterenuorazsystemwodny,określa-
jącyobrysizasięglokowanegomiasta(ryc.1.5).
Ryc.1.5.NoweMiasto
nad
pierwotnausytuowana
nawysoczyźniewwi-
dłachrozlewiskarzeki
Wartyorazdopływają-
cegociekuzasilającego
fosę(opr.aut.)
Wartą.
Lokacja
Opisywaneelementymiastotwórczenależądonajstarszychprzestrzennych
formwielumiastinaichobszarzenajbardziejzaznaczyłsięwpływprzekształ-
ceńdokonanychprzezstulecia.Wporównaniuzwyglądempierwotnymzmiany
nastąpiływtrzechpodstawowychelementach:wukładzieurbanistycznym,
wformiezabudowyorazwukształtowaniuterenuiformprzyrodniczych.
Przekształceniawukładzieurbanistycznym
Wporównaniuzpierwotnymrozplanowaniemformakwartałów,ulicipla-
cówuległawwielumiejscachmniejszymlubwiększymodkształceniom.Zjawi-
skotomożnazaobserwowaćzarównowukładachortogonalnych,jakiwswo-
bodnychkompozycjach.Opróczprzypadków,wktórychnastąpiłotowwyniku
bardziejradykalnychzmian,wwiększościbyłtoskutektakzwanychsamowoli
budowlanych,bardziejlubmniejświadomych,wynikającychzchęcipowięk-
szenia,choćbynieznacznie,powierzchnidziałkiwwarunkachdeficytuwolnych
terenów,typowegodlamiastazamkniętegozamurami.
