Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
partieteodgrywaływpowojennejPolsce.ZArchiwumWschodniegoOśrodka
Kartawykorzystanozgromadzonetamwybranewspomnieniapolskichprzesie-
dleńcówosiedlonychnaZiemiachZachodnichiPółnocnych.Wyzyskanotakżeakta
wojskoweisłużbgranicznych,znajdującesięwCentralnymArchiwumWojskowym
wWarszawieRembertowieorazwArchiwumStrażyGranicznejwSzczecinie.
WArchiwumŻydowskiegoInstytutuHistorycznegowWarszawiesięgnąłemdo
dokumentówCentralnegoKomitetuŻydówwPolsceorazTowarzystwaSpołeczno-
-KulturalnegoŻydówwPolsce.Warchiwachterenowychnajwartościowszegomate-
riałudostarczyłykwerendywzespołachurzędówwojewódzkich(1945-1950),pre-
zydiówwojewódzkichradnarodowych(1950-1959),komitetówwojewódzkich
PZPR,atakżeniektórychstarostwiwładzmiejskich.Wykorzystanetakżezostały
aktaZarząduGłównegoPolskiegoZwiązkuZachodniego,zdeponowanewArchi-
wumPaństwowymwPoznaniu.Wceluukazanianiektórychaspektówwpływu
organówbezpieczeństwaPRLnakształtowaniesięstosunkównarodowościowych
naZiemiachZachodnichiPółnocnychwujęciuregionalnymilokalnymsięgnąłem
powybrane,reprezentatywnedlaformdziałalnościUrzęduBezpieczeństwaPu-
blicznegoiSłużbyBezpieczeństwadokumenty,znajdującesięwarchiwumoddzia-
łuInstytutuPamięciNarodowejwGdańsku.
Pomocnewbadaniachokazałysiętakżecennewydawnictwaźródłowe.Na
szczególnąuwagęzasługują:czterotomowewydawnictwoNiemcywPolsce1945-
-1950,opracowaneprzezzespółbadaczypodred.WłodzimierzaBorodziejaiHansa
Lemberga(Warszawa2000,2001)orazPrzesiedlenieludnościpolskiejzKresów
WschodnichdoPolski1944-1947,podred.StanisławaCiesielskiego(Warszawa
1999),powstałewramachprojektubadawczegoLosyNiemcówwPolsce1945-
-1950,atakżePolskawobecRadzieckiejStrefyOkupacyjnejNiemiecmaj1945
październik1949,podred.JerzegoKochanowskiego(Warszawa2006)pierwszy
tomzplanowanejedycjidokumentówPolska–NiemcyWschodnie1945-1990.Bar-
dzowartościoweteżzbiorydokumentówdotyczącychwysiedleńludnościukra-
ińskiejw1947r.naZiemieZachodnieiPółnocne,opracowaneprzez:Eugeniusza
MisiłęAkcja„Wisła”(Warszawa1993),RomanaDrozdaiIgoraHałagidęUkraiń-
cywPolsce1944-1989(Warszawa1999),JerzegoŻurkęRozsiedlenieludności
ukraińskiejwramachakcji„Wisła”wdawnymwojewództwiewrocławskim(Wro-
cław2000)orazopublikowanewdwujęzycznymtomie:Akcja„Wisła”1947w
ramachseriiPolskaiUkrainawlatachtrzydziestych-czterdziestychXXwieku.
Nieznanedokumentyzarchiwówsłużbspecjalnych(Warszawa-Kijów2006).Zkolei
dokumentydotyczącesprawludnościżydowskiejopublikowałyAlinaCałaiHele-
naDatner-Śpiewakw:DziejeŻydówwPolsce1944-1968(Warszawa1997).Przy-
datneokazałysięteżdokumentywzbiorachopracowanychprzezTadeuszaBaryłę:
WarmiacyiMazurzywPRL.Wybórdokumentów.Rok1945(Olsztyn1994),Okręg
MazurskiwraportachJakubaPrawina.Wybórdokumentów.1945rok(Olsztyn
1996)orazJanuszaŚniadeckiegoKształtowaniesięspołecznościpolskiejnaPomo-
rzuŚrodkowymwlatach1945-1950(Koszalin1989,1990).Wpracywykorzystano
równieżwspomnieniawybranezobszernejliteraturymemuarystycznejpoświęco-
10