Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
KarolPiasecki
żeklasycznebadaniaantropologicznerozpoczętezostałynakonty-
nencieafrykańskimwkulminacyjnejfazierozwojusystemukolonial-
nego.Nicwięcdziwnego,żeodzawszekojarzyłysięonezhegemonią
białegoczłowieka,nawetwtedy,gdybadaczepełnibyliempatiidla
miejscowejludnościlubgdy,jakczęśćantropologów-misjonarzy,
kierowalisięprzykazaniemmiłościbliźniego.
S
łusznawalkazrasizmemzaowocowaławkońcupojawieniemsię
wśródantropologówswoistejfobiiprzedposądzeniemostosowaniera-
sistowskichmetodiposiadanierasistowskichpoglądów
3
.Wefekcie
nwylanodzieckozkąpielą”inieulegawątpliwości,żewtensposób
wciąguostatniegopółwieczabezpowrotniestraciliśmymożliwośćwy-
mazaniawielunbiałychplam”zantropologicznejmapyświata.Zacho-
dzącaobecniekatastrofalnadepopulacjawielugruprdzennejludności
świataoznacza,żeniebawemwymrąkolejneznich.Wtensposóbraz
nazawszeutracimydużączęśćnaszejbioróżnorodnościgatunkowej
4
.
Nietylkofenotypowej,aleoczywiścieigenotypowej(atakżekul-
turowej).Taniemożliwadopowetowaniautratadotkliwabędziedla
gatunkuludzkiegojakocałości.
3
Częśćzbadaczy,powinniśmypozbyćsiętuzłudzeń,nadalhołduje,jeślijużnie
ostentacyjnemu,nzwierzęcemu”rasizmowi,toconajmniejeuropocentrycznemupaternaliz-
mowi.Oficjalniejednakkierująsięonizasadąpoprawnościpolitycznej,coprzekładasięna
głoszenieantyrasistowskichhasełiłzaniechaniebadańnadzróżnicowaniemwewnątrz-
gatunkowymczłowieka.
4
Bezwątpieniatowłaśnieróżnorodnośćbiokulturowastanowinajwiększeosiągnięcie
wewolucjiczłowieka.Jejgwałtownyspadek,mierzonyzarównotempemutratyróżno-
rodnościgenetycznej,jakikulturowej(zanikjęzykówietnosów)będącydegradacjąśrodo-
wiskabiokulturowego,stanowinajwiększezagrożeniedlaludzkości,porównywalne
zdegradacjąśrodowiskazewnętrznego;zob.K.Piasecki,
Biokulturowaróżnorodnośćjako
strategiaadaptacyjnaHomosapiens,w:Jednośćiróżnorodność-wyzwanieglobalizacji,
red.R.Stefański,Toruń-Kielce2008,s.22-35,orazK.Piasecki,Całaparawgwizdekł
Kilkauwagnatematewolucjibiokulturowej,nThePeculiarityofMan”2014,t.20,s.213-
235.