Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Kontrowersjewokółstruktury
ustrojowoorganizacyjnejiprogramowej
szkolnictwaśredniegoogólnokształcącego
wPolscewlatach1944–1948
PierwszyokresistnieniaPolskiLudowejtoczas,wktórymworganiza-
cjiizarządzaniuoświatązauważyćmożnatendencjezmierzającewkierun-
kucentralizacji.Wszystkiesprawyzwiązanezoświatąiwychowaniemoraz
wszystkiedziałysystemuszkolnegoznalazłysięwgestiiministraoświaty,
niepodlegałymutylkosprawywyznańreligijnychikultury.Utrzymano
wprawdzieterenowewładzeoświatowe:kuratoriaokręgówszkolnych
wwojewództwachorazinspektoratyszkolnewpowiatach,alepodlegały
onebezpośrednioministrowioświaty35.Centralizmtenwpolityceoświa-
towejpaństwapolskiegomiałwówczascharakterdośćstonowany.
Postulowanywówczastzw.procesdemokratyzacjiszkołyzostałokre-
ślonyjużwdeklaracjiprogramowejPPR,wktórejpodkreślanokonieczność
stworzeniawarunkówdobezpłatnegokształceniasięmłodzieżyrobotniczej
ichłopskiejnawszystkichszczeblachnauki.Powszechneiobowiązkowe
nauczaniemiałoobejmowaćcałąmłodzieżdolat16.RównieżManifest
PKWNgłosił,iż:flJednymznajpilniejszychzadańPolskiegoKomitetuWy-
zwoleniaNarodowegobędzienaterenachoswobodzonychodbudowa
szkolnictwaizapewnieniebezpłatnegonauczanianawszystkichszcze-
blach.[ł]PolskainteligencjazdziesiątkowanaprzezNiemców,azwłaszcza
ludzienaukiisztuki,zostanąotoczenispecjalnąopieką36.
PoOświatowymZjeździeŁódzkimwśrodowiskachnauczycielskich
oczekiwanoistotnychzmianwsystemieszkolnictwapolskiego.Wpolityce
oświatowejniepodjętojednakrealizacjipostanowieńzjazdu.Nieznalazły
onemiejscawInstrukcjioorganizacjirokuszkolnego1945/4637.
Tenbrakspójnegostanowiskawywołałsporyorazkontrowersjewokół
modeluszkolnegomającegomiejscezarównowśródstronnictwpolitycz-
nych,wśrodowiskachnauczycielskich,atakżewrelacjachpaństwo-Kościół.
Wśródstronnictwpolitycznychrozpoczętodyskusjeipolemikinatemat
reformyoświaty.
Stronnictwem,którestarałosięrealizowaćdecydującąpolitykęoświa-
towąwPolscepowojennej,byłaPolskaPartiaRobotnicza.Całościowypro-
---
---
---
---
---
-
35M.Pęcherski,M.Świątek,OrganizacjaoświatywPolsceł,op.cit.
36ManifestPolskiegoKomitetuWyzwoleniaNarodowego,Dz.Urz.ResortuOświaty
1944/Nr1.
37Instrukcjazdnia16lipca1945r.wsprawieorganizacjirokuszkolnego1945/46
wśrednichszkołachogólnokształcących,Dz.Urz.Min.Ośw.1945/Nr2/poz.62.
41