Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20CzęśćI.Teoretycznespojrzenienaprzemocsymboliczną...
Zgodnieztymstanowiskiemautora,przemocsymbolicznajestrozumiana
jako
przekazwzorcówzachowań,symboliiznakówzastanejkulturyznarzucaniemich
znaczeńiinterpretacji(Bourdieu,Passeron,1990,cyt.za:Kwieciński,1995,s.124).
Innymisłowy,instytucjeoświatowewytwarzająpewnegłębokoosadzone
sposobyrozumieniaipostrzegania,dziękiktórymgrupypodporządkowa-
neodtwarzająsię,aklasadominującautrzymujeswojąpozycjębezucieka-
niasiędofizycznychataków(Feinberg,Soltis,2000,s.60).Mówisiętutaj
ozjawiskunazywanymtransmisjąkultury,którapoleganaprzekazywaniu
zpokolenianapokolenieideologiispołecznychbędącychrezultatemdo-
świadczeńgromadzonychprzezkażdązbiorowośćspołeczną(por.Schulz,
1996,s.264).
Narzucanieiwpajaniepoglądów,postaw,wartości,sposobówmyślenia
izachowania,ideologiisąformąpodtrzymywaniaiodtwarzaniaporządku
społecznego,zktórymjednostkajestzapoznawanawprocesiesocjalizacji
(Bourdieu,Passeron,1990;Bourdieu,2001).
Autorpodkreśla,żekażdedziałaniepedagogicznejest(obiektywnie
rzeczbiorąc)przemocąsymboliczną,opierającąsięnaautoryteciepeda-
gogicznym(legalnymprawiedonarzucaniaznaczeń).Wtokudziałańpe-
dagogicznychwskazujesiędzieciomsposobydostrzegania,rozumienia
iinterpretacjękomunikatówsymbolicznych(za:Sawisz,1978).Wprzeka-
ziekulturowymważnąrolęodgrywająinstytucjeoświatowe,wtymtakże
przedszkola.Winstytucjachtych–jaktwierdziautor–następujeproces
reprodukowaniasystemu.Procesnauczaniaiwychowania,jednakowydla
wszystkichgrupspołecznych,
prowadzizjednejstronydotworzeniaobszaruwspólnejkultury,zdrugiejdone-
gacjidziedzictwakulturowegogrupzdominowanych.Tworząc„kulturęwspólną”,
tworzyzarazem„kulturęciszy”,sferyspołecznegomilczenia,wyciszagłoskultur,
któreniezdobyłypozycjidominującej(Szkudlarek,Śliwerski,1993,s.23).
Edukacjastajesięzatemmiejscemielementemprzemocysymbolicznej
(Melosik,1999,s.13),gdziekultura„własna”–wcześniejwypracowana
przezspołeczeństwo–jestwpajana,transmitowanainarzucanainnym.To
wszystkoodbywasiędziękiprocesowikomunikacji,któryjestgłównym
czynnikiemfunkcjonowaniaprzemocysymbolicznej.Niejestpotrzebna
