Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AndrzejŁoś
UniwersytetWrocławski
e-mail:antonilos@gazeta.pl
Instytucjonalizacjaprzemocyjakoprzyczyna
powstaniapaństwarzymskiego
STRESZCZENIE
DyskusjanadpoczątkamiRzymu(primordiaUrbis)stanowiczęśćwieloletniejde-
batynatematgenezypaństwawogóle,wktórejuczestnicząuczenireprezentującyróż-
nedyscyplinynaukowe.Cowięcej,maonawielewątków.Przyczynyimechanizmy
łączącesięzprocesempowstawaniapaństwanależyuznaćzaszczególniedyskusyj-
ne.Wieluuczonych(m.in.antropologR.CarneiroisocjologCh.Tilly)wierzy,żewkaż-
dejepocetendencjadooptymalizacjiiracjonalizacjiaktywnościwojskowejbyłajednym
znajważniejszychczynnikówprowadzącychdopowstaniapaństwa.Nacisknaznaczenie
czynnikawojskowegownajwcześniejszychdziejachRzymukładłtakżefrancuskibadacz
Th.Camous.Jednak,wprzeciwieństwiedowiększościwspółczesnychhistorykówbada-
jącychproblemprimordiaUrbis,traktowałstarożytneźródłanarracyjneodnoszącesiędo
działańwojennychwokresiepanowaniapierwszychrzymskichkrólówjakowiarygod-
nedokumentyarchaicznejrzeczywistości.Jegozdaniemspecyfikakonfliktówzbrojnych
wtymokresiełączyłasięzeskrajnąrytualizacjąbitew.Wprzeciwieństwiedowspomnia-
nychtezM.Godelier,znanyfrancuskiantropolog,założył,żetomonopolwsferzesacrum
uzyskanyprzezczęśćspołeczeństwadoprowadziłdopowstaniapaństwa.Obecnystan
badańczynijednakniemożliwymwskazaniejednejztychinterpretacjijakotejbardziej
przekonującej.
Słowakluczowe:początek,założenieRzymu,primordiaUrbis,ForumRomanum,polis,
protourbanizacja,kryteriapaństwowości,antropologiakulturowa,archeologiaRzymu.
PoczątkipaństwarzymskiegosąodXIXw.jednymznajbardziejkon-
trowersyjnychproblemówwbadaniachnaddziejamicywilizacjigrecko-
-rzymskiej.PookresiespadkuintensywnościdebatynadprimordiaUrbis
wlatach70.i80.minionegostuleciaostatnie25-lecieprzyniosłowyraźne
jejożywienie,doczegowdecydującejmierzeprzyczyniłysiębardziejwni-
