Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
AndrzejŁoś
kliwa,niżpoprzednio,analizamateriałuarcheologicznegopochodzącego
zwykopaliskprowadzonychnaprzełomieXIXiXXw.orazwlatach40.
i50.ubiegłegostulecia,atakżeprowadzoneprzezA.Carandiniegoijego
uczniównowewykopaliskanaForumRomanumiPalatynie1.Osiąnowej
falisporuopoczątkiRzymustałasięichinterpretacjaprzezwłoskiego
archeologa2.Carandinizogromnąpasjąstarałsiędowieść,żeodsłonięte
przezniegośladymurówizabudowyzVIIIw.p.n.e.dowodząwiary-
godnościprzekazuhistorykówgreckichirzymskichodnośniedonajstar-
szychdziejówRzymu.Swojąwielkąbatalięoflhistorycznąprawdę”opo-
czątkachflWiecznegoMiasta”Carandinirozpocząłnaprzełomielat80.
i90.minionegostulecia,publikująckrótkiesprawozdaniezkierowanych
przezsiebiewykopalisknapółnocnychstokachPalatynu3.Wpełniswoje
ideeprzedstawiłwdwóchksiążkachorazobszernymtekściezamieszczo-
nymwkataloguwielkiejwystawyz2000r.Roma,Romulo,Remo,elafon-
dazionedellaCità4.RdzeniemteoriiCarandiniegojestpogląd,żeRzymod
połowyVIIIw.byłmiastem-państwem,któredefiniowałjakowspólnotę
osóbświadomychswojejwspólnejtożsamościobywatelskiej.
Jegotezyspotkałysięzbardzomieszanymprzyjęciem.Pozytywnie
oceniłajewiększośćbadaczywłoskichorazczęśćfrancuskichzA.Gran-
dazzinaczele5.Wśródichzwolennikówznalazłsiętakżepolskihistoryk
A.Ziółkowski6.DoniedawnatezyCarandiniegoznacznieczęściejbyły
jednakkontestowaneniżakceptowane.Gronosceptykówotwierałwielki
M.Pallotino,któryuznałjezaewidentnąnadinterpretacjędanycharche-
ologicznych7.Najbardziejdosadniekomentowałichwartośćkilkanaście
lattemuT.Cornell:
Therecentlyreporteddiscoveryofawall,perhapsdatingfromtheeightcenturyB.C.,on
thenorth-eastslopesofthePalatinemightconceivablyformpartofthefortifcationsystem
ofanearlysetlementonthathill;butitdoesnotconfrmanyancienttradition,nordoesit
1Praktyczneomówieniestarszychinowszychwykopaliskorazichinterpretacjizob.
Cornell1995,26–30;Ziółkowski1999;id.2004,30–39.Bardziejszczegółowe,jakkolwiek
częstozbytzachowawcze,analizymateriałuarcheologicznegomożnaznaleźćwpracy
RossHolloway1994;zob.takżeSmith1996iprzedewszystkimCifani2008,którejksiąż-
kajestwzasadzieobszernymkatalogiemzabytkówarchitekturyzokresuarchaicznego.
2Carandini1997;id.2000;id.2006;
3Id.1990.
4Id.1997;id.2000;id.2006.Zob.takżejedenznajnowszychtekstówwłoskiegobada-
cza:id.2012.
5Grandazzi1991,passim,aszczególnie202–236iid.1993;Liou-Gille2003i2004.
6SwojepoglądyZiółkowskinajpełniejzaprezentowałwobszernymartykulesprzed
ponad20lat(Ziółkowski1994)orazwopublikowanejweWłoszechw2000r.Storiadi
Roma;jejpolskiprzekładukazałsięw2004r.(Ziółkowski2004).
7Pallotino1993,369.
