Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RaciborzarównieżBytom,Oświęcim,SiewierziChrzanów,miastadotąd
należącedoKrakowa
16
.KorzystajączesporuMieszkaStaregozpierworod-
nymsynemOdonem,dokonałtakżepodziałuWielkopolski,ustanawiając
wksięstwiepoznańskimwładzęOdona,natomiastziemięgnieźnieńską
wrazzmetropoliąwłączyłpodswojebezpośredniewładanie(suoimperio
annectit)
17
.Trudnoocenić,czytedziałaniabyływyrazemwładzyzwierzch-
niejKazimierza,czytylkoefektywnymwykorzystaniemwyraźnejsłabo-
ścipozostałychksiążątpiastowskich.Pewnejestnatomiast,żesiłapolityczna
KazimierzarosłazrokunarokiwkrótcestałsięnajpotężniejszymPiasto-
wiczem,sprawującbezpośredniowładzęnadKrakowemiSandomierzem,
MazowszemiKujawami,atakżeziemiąłęczyckąisieradzką.
Naruszenieprawasenioralnego,wyrażonegostatutemBolesławaKrzy-
woustego,byłobrzemiennewskutkiocharakterzespołeczno-politycznym
OdtądbowiemwalkaowładzępryncypackąwKrakowieioprawaksięcia
zwierzchniegoniemiałaprawnegoumocowaniawpiastowskimrodowym
prawiedziedziczenia,alezaczęłabyćuzależnianaodwolimożnych,głów-
niemałopolskich,którzyrośliwsiłęimielipoczuciemocydecydowania
wsprawachnastępstwatronuwtymksięstwie.Wtensposóbzasadapryn-
cypacka,ścierającsięzprawamimożnych,powoliwsposóbewolucyjny
upadała,chociażjeszczeprzezkilkanastępnychdziesięcioleciXIIIw.żyła
jakoidea.
Oprawaksięciazwierzchniegonierazzkilkuletnimpozytywnym
skutkiemwalczyli:książęwielkopolskiWładysławLaskonogi,synksięcia
śląskiegoWładysławaII,MieszkozwanyPlątonogimczytakżeHenryk
książęśląskizwanyBrodatym.Słusznejocenytychjużtylkoideowychdążeń
doodrodzeniazasadypryncypackiejdokonałjedenzeznaczącychpolskich
historyków,któryzauważył,żeześmierciąksięciamazowieckiegoKonrada
w1247rokuzszedłzwidowniostatnizpotomkówBolesławaKrzywoustego,
którypielęgnowałideologiępryncypatuibyłgotówdokońcażyciawalczyć
16
ChronicaPoloniaeMaioris,wyd.ikom.B.Kürbis,MonumentaPoloniaeHistorica,Series
nova,t.VIII,Warszawa1970,35,s.58(Chr.Pol.Maioris).
17
Chr.Pol.Maioris,MPHsnVIII,35,s.58.
19
