Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wości,żeprzełomXIIiXIIIw.totrudnyokresprzystosowawczydlacałego
polskiegospołeczeństwa,wtymszczególniedlaksiążąt.
Trudnościuwidoczniłysiębardzowyraziściew1194r.,pośmierciKazi-
mierzaSprawiedliwego,którypozostawiłposobieKrakówwrazzesporym
terytoriumPolskipodległymdotądjegowładzyorazowdowiałąmałżonkę,
czeskiegopochodzeniaksiężniczkęznojemskąHelenę,wrazzdwoma
małoletnimisynami-LeszkiemiKonradem.Informacjeźródłowewska-
zują,żewzaistniałejsytuacjiwśródmożnowładztwaziemikrakowsko-san-
domierskiejniebyłozgodnościwsprawiedziedziczeniatronu.Kronikarz
WincentyKadłubekdajewyraźniedozrozumienia,żenazwołanymwiecu
elekcyjnymujawniłysiępoglądydwóchstronnictw.Przywództwopierw-
szegostronnictwanależałodobiskupakrakowskiegoPełkiorazpotężnego
izręcznegopolitykaMikołaja,piastującegourządwojewodykrakowskiego.
ObajprzynależeliprawdopodobniedoroduLisówimoglibyćnawetrodzo-
nymibraćmi,chociażniektórzyhistorycysądzą,żeMikołajpochodził
zroduGryfitów.Stronnictwotorekrutowałosięspośródwypróbowanych
zwolennikówKazimierzaSprawiedliwego,którzyzdecydowaniepopie-
ralinanastępstwokandydaturęLeszka,najstarszegozsynów.Natomiast
poglądyiargumentydrugiegostronnictwa,któregoprzywództwamistrz
Wincentynieujawniaczytelnikowi,przekazujejakowypowiedźpew-
negoznacznegomęża(Tumveroquidamvirinsignis...),któryoświadczył,
żezwyboremnowegowładcyzwlekaćniemożna,alemałoroztropną
rzecząbyłbywybieraćdotakiejodpowiedzialnejgodnościkilkuletnie
dziecko.Wkomentarzudotejwypowiedzi,którydodajekronikarz,tenże
znacznymążproponował,abywybranonawładcęstaregoMieszkalub
jegosynowca,młodegoMieszka(księciaśląskiegozwanegoPlątonogim).
PrzeważyłpoglądprezentowanyprzezbiskupaPełkę,któryzauważył,
zenaodbywanymwiecuniechodzioelekcjęnowegomonarchy,lecz
onastępstwoopartenaprawiesukcesyjnym,dziedzicznym
22
.Razjeszcze
zatempodkreślono,żestarazasadapryncypackaniemożejużbyćzasto-
22
MVCHP
,MPHII,IV
,21,s.430.-...utMescosenexvelneposeiusMescoiuvenisprin-
ceps...
21
