Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Teoriebiologiczne(antropologiczne)
Biologicznaperspektywarozumieniaprzestępczościpoddanazostała
krytyceijużodwielulattraktowanajestjakonurtoznaczeniu
historycznym,niemniejmiaławpływnarozwójkryminologiiizwrot,jakisię
wniejdokonał58.
Wujęciubiologicznymzazachowanieprzestępczeczłowieka
odpowiedzialnesąwłaściwościstrukturbiologicznychczłowieka:cechy
budowyciała(koncepcjeantropologiczneikonstytucyjno-psychologiczne),
właściwościukładuwydzielaniawewnętrznego(koncepcje
endokrynologiczne)orazstrukturychromosomów(koncepcje
genetyczne)59.
Pierwszymikoncepcjamikryminologicznymibyłykoncepcje
fizjonomistyczneifrenologiczne60.Poszukiwano(JohannCasparLavater)
zależnościpomiędzycharakterystycznymirysamitwarzyapsychiką
człowieka.Wedługkoncepcjifrenologicznychistniałzwiązekmiędzy
kształtemczaszkiazdolnościamiumysłowymiiwłaściwościami
psychicznymiczłowieka.FranzJosephGallbyłwyrazicielempoglądu,żetuż
zauszamiznajdujesięwypukłośćoznaczającaskłonnościdozabójstwa,
natomiastCyrilBurt,WilliamHealyiAugustaBronnertwierdzili(na
podstawiebadańnadprzestępczościąkobiet),żedziewczętaoprzestępczej
biografiimiaływiększąwagęiwzrostwstosunkudośredniejwich
wieku61.
M.Ciosekzaojcawspółczesnejkryminologii,azarazemjednego
zgłównychprzedstawicieliteoriibiologicznychuważaC.Lombroso,który
twierdził,żezachowaniaprzestępczemajązwiązekzbudowąciała
–wskazał(napodstawiepomiarówcechfizycznychwięźniówipsychicznie
chorych62)naistnieniespecyficznychstygmatówprzestępczych.Posiadają
jezwłaszczaosobnicywykazującyatawistycznecechyfizyczneczłowieka
prehistorycznego:cofniętewtyłczoło,deformacjeczaszki,silnierozwinięte
szczękiikościpoliczkowe,zbytmałelubodstająceuszy,anomalie
uzębieniainazbytdługieramiona(obecnośćtychcechwystarczała,
byorzecoprzestępczymcharakterzeczłowieka)63.
Atawistycznecechy–zdaniemzwolennikówtejteorii–decydująotym,
jakiekategorieprzestępstwbędątypowedladanejjednostki,np.gwałcicieli
cechowaćmiały:krótkieręce,wąskieczoło,włosyblond,anomalienosa
iorganówpłciowych64.Napodstawiebadańanatomicznych
ifizjologicznychkobiety(CesareLombroso,WilliamFerraro)próbowano
udowodnić,żepodwzględempsychicznymifizycznymjestona
niedorozwiniętymmężczyzną,akobietaprzestępczabyłabardziejmęska
niżkobiecaipotrafiłamyślećjakmężczyzna.Kobietyogólnie–zdaniem
tychbadaczy–znaturymająwsobieinstynktzbrodniczy65.
Koncepcjatazostałapoddanakrytyceprzezprzedstawicieliorientacji
socjologicznej(np.GabrielTarde),leczznalazłatakżewieluzwolenników
ikontynuatorów(np.RaffaeleGarofalo,BenignoDiTullio,HavelockEllis
czyEarnestA.Hooton)66.ZdaniemEnricaFerriego(1856–1929),
przedstawicielatzw.doktryneklektycznych,główneczynnikiwpływające
