Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W1968rokuKonradLorenzopublikowałksiążkęoagresjipt.
Takzwane
zło
,którazaskoczyłaczytelnikówsugestią,żekluczadozrozumienia
przemocywśródludziszukaćnależywzachowaniachzwierząt.Badaczowi
temuzarzucanoporównywanieczłowiekadoświatazwierzęcego
iignorancjęwobecwpływukulturynazachowanieosobnicze.Założenia
o„samolubnychgenach”izabójczych,zwierzęcychinstynktachczłowieka
powiększyłyprzepaśćpomiędzybiologicznymiispołecznymi
mechanizmamizachowania.
Agresjapostrzeganabyłajakowrodzonainiezmiennaskłonność,popychająca
jednostkędospołecznienieakceptowanychzachowań,którejednakzapewniałyjej
reprodukcyjnysukces.Zachowaniaspołecznestawałysięwagresjiaspołecznymi
zachowaniamiprzymusowymi,ponieważ„instynktzabijania”przemieniałzwykłychludzi
włowcówgenetycznychnagród72.
Rozwójnaukmedycznychprzyczyniłsiędozwróceniauwagibadaczy
namożliwyzwiązeknieprawidłowegofunkcjonowaniagruczołów
dokrewnych(tarczycy,trzustki,przysadkimózgowejitd.)zwadliwym
działaniemcentralnegoiobwodowegoukładunerwowegoiskłonnością
dozachowańprzestępczych.Jednakżepóźniejszebadanianiewykazały
istnieniaistotnegozwiązkumiędzyfunkcjonowaniemgruczołów
apostępowaniemprzestępczym,możnajedynieprzyjąć,zeskutki
niektórychzaburzeńwdziałalnościgruczołówmogąprzejawiaćsię
wagresywności,niezdolnościdoosiągnięciapożądanejpozycjispołecznej,
cozkoleimożemiećwpływnapodejmowaniedziałań
przestępczych73.Badanotakżestrukturęchromosomalnączłowieka
ipróbowanodowieśćistnieniazwiązkupomiędzyprzestępczością
azaburzeniamistrukturychromosomów74.
Teoriebiologicznespotkałysięzkrytyką,gdyższybkookazałosię,
iżsąsprzecznezwielomafaktamiodkrytymiprzeznaukispołeczne
(wPolsceteorieantropologicznekrytykowaliwokresieXX-lecia
międzywojennego:AdamEttinger,StanisławBatawia,Władysław
Wolter75).Przydatnośćtychteoriiwwyjaśnianiuetiologiidewiacyjnego
zachowaniaiprzestępczościjestniewątpliwa–zdaniemBronisławaUrbana
–jeśli
[...]uwarunkowaniabiologicznebędziemyrozumiećwszerokimzakresie,awięcnie
tylkojakodziedziczneobciążeniaiwyraźniewykształconejednostkichorobowe,ale
wszelkiegorodzajuorganicznedysfunkcje,zwłaszczate,którepowstaływewczesnych
stadiachrozwojowych.Będziemywtedymówićowewnętrznychczynnikach
organicznych[...],którewprawdziebezpośrednionieukierunkowujązachowania
napogwałcenienormprawnych,alestanowiąważnepodłożedewiacyjnegorozwoju
moralnegoispołecznegojednostki76.
1.2.Teoriepsychologiczne
Teoriepsychologiczne,bazującegłównienazmiennychpsychologicznych,
uwzględniajątakżeczynnikibiologiczneiśrodowiskowe.
