Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Lic.DamianDrabik
UniwersytetWrocławski
WydziałPrawa,AdministracjiiEkonomii
Założeniawybranychteoriikryminologicznych
asytuacjawdobiepandemiiCOVID-19
Wstęp
Kryminologiajestnaukąstosunkowomłodą,bowiemzajejnarodzinyuznaje
siękoniecXIXwieku,kiedytofrancuskiantropologPaulTopinardporazpierw-
szyposłużyłsięterminemkryminologia1.Pomimotego,żejużznaczniewcześniej
przejawianozainteresowaniezagadnieniamiodnoszącymisiędokwestiizachowań
człowiekaniezgodnychzogólnieprzyjętyminormami2,tojednakdopierorozwój
kryminologiiprzyniósłznaczącyrozwójkoncepcjipróbującychwyjaśnićetiologię
przestępczości.Odmomentuprzełomowychijednocześnieszybkoobalonychpoglą-
dówCesareLombroso,którydoszukiwałsiępodatnościdozachowańprzestępczych
wcechachfizycznychczłowieka,stworzononiezliczonąilośćkoncepcji,którepró-
bowaływyjaśniaćzjawiskoprzestępczościnapłaszczyznachbiologicznych,psycho-
logicznych,socjologicznychczyekonomicznych.Mnogośćkoncepcji,odnoszących
siędoróżnychkierunków,naktórychmożnaposzukiwaćczynnikówkryminogen-
nych,powodowałaipowodujenieustannądyskusjęnatemattego,czyprzyczyn,któ-
repopychajączłowiekadopostępowanianiezgodnegozprawemnależydoszukiwać
sięwśródczynnikówegzogennych,czyliniejakoleżącychpozaczłowiekiem(awięc
odnoszącychsiędokwestiiśrodowiskaspołecznegoczyczynnikówsytuacyjnych)
czyteżendogennych,będącychściślezwiązanychzciałemczłowieka(czynnikiso-
matyczne,psychiczne)3.
Niezwykleistotnemiejscewśródteoriikryminologicznychzajmująte,które
próbujądoszukiwaćsięzwiązkupomiędzyzmianamispołecznymiigospodarczymi
arozmiaremidynamikąprzestępczości.Niemożnaukryć,odmomentuwybuchu
pandemiiCOVID-19wPolsceobserwujemyzmiany,któreniejednokrotniewmniej-
szymlubwiększymstopniuwpływajądestabilizująconasystemspołecznyigospo-
1
J.Błachut,A.Gaberle,K.Krajewski,Kryminologia,Gdańsk2007,s.17.
2
B.Hołyst,Kryminologia,Warszawa2009,s.911.
3
L.Tyszkiewicz,Odnaturalizmudohumanizmuwkryminologii,Katowice1991,s.41.