Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
vestimentaadinvenerint,legescondiderint”
5.Godnośćczło-
wiekamanifestujesiętedywjegodziełach,którymisąza-
równoposiadaneprzezludziwiadomościiustanawiane
przeznichprawa,jakdokonywaneprzeznichwynalazki
ifabrykowaneprzedmioty;pięknotychprzedmiotówświad-
czynajlepiejomożliwościachtych,którzyjestworzyli.
nNaszebowiem,czyliludzkie,jakożestworzoneprzez
człowieka,sąrzeczy,którenasotaczają:wszystkiedomy,
wszystkiezamki,wszystkiebudowlenacałymświecie,
któreniewątpliwiesątakliczneiznakomite,żezpowodu
jakiejśichwielkiejdoskonałościwinnybyćzasadniepoczy-
taneraczejzadziełaaniołówniżliludzi.Naszesąobrazy,
naszerzeźby,naszesąsztuki,naszenauki,nasza[...]jest
mądrość.Naszesąwreszcie[...]wszystkiewynalazki,nasze
sąwszystkierodzajeróżnychjęzykówiodmiennychpism;
imwięcejzaśmyślimyonieuchronnościużytkowaniaich,
tymgorliwiejpodziwiamyjeizdumiewamysię”-pisał
GianozzoManetti
6.Toteżwłaśniepoznawanieiwytwarza-
nieorazgromadzeniewytworzonychdóbrstanowioróżni-
cymiędzyludźmiazwierzętami.nNicbardziejnieróżni
człowiekaodczłowiekajakto,wskutekczegojeston
bardzoodległyodświatazwierząt,atojestrozumiznajo-
mośćdobregorękodzieła;dotego,jeślichcesz,możeszdo-
daćtakżebogactwo”-stwierdzałL.B.Alberti
7,ajeszcze
mocniejpodkreślałtoFicinowdługiejipatetycznejtyradzie
mającejudowodnićpanowanieduszynadciałem:nWszę-
dzieczłowiektraktujematerialnebytyświata:elementy,
kamienie,metale,roślinyizwierzęta-tak,jakgdybybyły
onenajegosłużbie.Zmienianawielesposobówichformę
iichjakość,czegonieumiezwierzę,ipracujenietylkonad
jednymczykilkomaelementaminaraz,jakzwierzęta,lecz
używawszystkich,jakpowinientoczynićpanwszechrze-
111111
5B.Fazio,Deexcellentiaacprestantiahominis,wantologii:E.Garin,
FilosofiitalianidelQuattrocento,Firenze1942,s.218-220.
6G.Manetti,Dedignitateetexcellentiahominis,tamże,s.238.
7L.B.Alberti,Dereaedif.IV.1;Ksiągdziesięćosztucebudowania,
przekł.I.Biegańskiej,Warszawa1960,s.96-97.
16
