Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mującnieprzerwanieruchuzzewnątrz,przyczymmodyfi-
kujewsposóbtrwałyposzczególneskładającesięnaten
układelementy.Takpojmowanyukładniejestjużwłaści-
wieukłademwprzyjętymprzeznasznaczeniutegotermi-
nu;jestraczejcałościązdolnąistniećsamodzielniezchwilą,
gdyrazzostałastworzona.Usytuowanywobrębietejca-
łościikonstytuującyjąjakocałośćwłaśnieczynnikaktyw-
nyniejestjednakwstaniestworzyćjejaniprzekształcić
jakocałości;zakresjegodziałaniaograniczonyjestdopo-
szczególnychskładnikówtejcałości,aiwnichmożeon
zmieniaćwyłącznietecechy,którychprzeobrażenieniepo-
wodujetransformacjicałościjakotakiej.Stwierdzenieto
rozciągatylkonawszelkimożliwyczynnikaktywnyto,co
zostałowyżejpowiedzianeoczłowiekujakoistociezdolnej
wnosićtrwałezmianydoświata,niemogącejjednakzmienić
światajakocałości.Założenie,wedlektóregożadenczynnik
aktywnyniemożeanistworzyćtejcałości,wktórejjest
usytuowany,anizmienićjejjakocałości,prowadziwszak-
żedowniosku,żemusiistniećjakaśjedność,różnaodca-
łościitworzącatęcałość,albowiemnadającaruchczynni-
kowiaktywnemu,którydziałaodtejchwilispontanicznie.
Charakteryzowanyterazsposóbmyśleniaokreślimyjako
myśleniekategoriamijednościicałości,ajegosiedemna-
stowiecznąodmianę-jakomyśleniekategoriamijedności
isubstancji,rozumiejącprzezsubstancjękażdącałość,która
exdefinitioneniejestdostępnadoświadczeniu.Zauważyć
wypada,żeprzymyśleniukategoriamijednościicałości
(orazjednościisubstancji)mamydoczynieniaztrzema
siłamiczybytami,którychistnieniejestprzeztensposób
myśleniapostulowane:zjednością,całością(lubsubstancją)
orazzczynnikiemaktywnym.
Stąddwawielkieproblemy,któretrzebaodróżniać,choć
sązesobąpowiązane:pytanieostosunekmiędzyczynni-
kiemaktywnymacałościąorazpytanieostosunekmiędzy
jednościąacałością;zaczniemyodomówieniadrugiej
ztychkwestii,bypokazaćanalogiemiędzyomawianym
terazsposobemmyśleniaamyśleniemkategoriamijedności
iwielościorazjednościiukładów.Przyporównywaniutych
sposobówmyśleniaodsłaniasiębowiempewnaciągłość,
21
