Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Podstawyprogramoweiinstytucjonalneprzysposobienia
obronnegospołeczeństwa
11Głównenurtywychowawczepoodzyskaniuniepodległości
Zchwiląodzyskanianiepodległościw1918rokuprzednowopowstałym
państwempolskimstanęłowielepoważnychproblemówdorozwiązania,
odktórychzależałajegoprzyszłość.Jednązprzeszkódnadrodzeintegra-
cjiziempolskichbyłbrakłącznościpomiędzyposzczególnymidzielnica-
mikraju,któreprzezponad100latznajdowałysięwtrzechodmiennych
organizmachpaństwowychizwiązanebyłyznimiwięzamigospodar-
czymiikulturalnymi.Opróczdużychdysproporcjiwpoziomierozwoju
byłychdzielniczaborczychistniałyrównieżgłębokiepodziałypolitycz-
ne,wynikająceztradycjiwalkniepodległościowychiinteresówposzcze-
gólnychgrupspołecznych.Znalazłotoswójwyrazwwalceocharakter
ustrojowypaństwapolskiego,wktórejukształtowaneprogramowopartie
politycznestarałysięuzyskaćjaknajwiększepoparciespołeczne1.
Wszystkieugrupowaniapolityczneszczególnąuwagęzwracałynawy-
chowaniemłodzieży,dlategostarałysięmiećjaknajwiększywpływna
szkołęimasoweorganizacjespołeczne.Wpolskiejhistoriografiioświa-
towejokresumiędzywojennegowyodrębniasiędwazasadniczekierunki
dominującewpolitycewychowawczejpaństwa:wychowanienarodowe
iwychowaniepaństwowe.Obokwspomnianychnurtówwychowaw-
czychprzezcałedwudziestoleciemiędzywojennenaedukacjęmłodego
pokoleniaznacznywpływwywierałatakżepedagogikakatolicka2.
1A.Ajnenkiel,Odrządówludowychdoprzewrotumajowego.Zarysdziejówpolitycz-
nychPolski1918-1926,Warszawa1968,s.73–78,221–223.
2S.Wołoszyn,Dziejewychowaniafizycznegoimyślipedagogicznejwzarysie,Warszawa
1962,s.136,631;J.Grzywna,Oświataikulturawpowieciekieleckimwlatach1918-
1939,Kielce1977,s.166.
