Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rozdział1.Podstawyprogramoweiinstytucjonalneprzysposobieniaobronnego
watel,któryzintegrowałbywsobiesumiennąpracowitośćorazgorący
patriotyzm.Dążyłdopołączeniawwychowaniuwzoruosobowegoro-
mantyka,bojownikaorazpozytywisty,pracownika.Nowewychowanie
zmierzałodoumocnieniaorganizacjipaństwowej,kształtowałojedność
kulturalnąpaństwa,kultywowałopolskietradycjewychowaniaobywatel-
skiego.Zwolennicywychowaniapaństwowegogłosili,żepaństwozajmu-
jewobecróżnychgrupspołecznychpozycjęnadrzędnąimusizachęcać
dosamorzutnegowspółdziałaniazinstytucjamipaństwowymi,uczyć
myśleniakategoriamipaństwowymi.Dlauzyskaniapoparciaszerokich
kręgówspołeczeństwatwórcyideiwychowaniapaństwowegozawarli
wnimhasłasolidaryzmuspołecznego,awcelupozyskaniamniejszości
narodowychwprogramiewychowawczymcelowoosłabionoakcentyna-
rodowe.Koncepcjatabyłaprzenikniętaideąpracyiobowiązku6.
Pracenadsanacyjnymideałemwychowawczymipierwszepróbyjego
realizacjirozpoczęłysięwpołowie1927roku,odwprowadzeniaregula-
minupracywychowawczejwszkołachśrednich.Inicjatoremiautorem
byłJanuszJędrzejewicz,polityksanacyjny,wokółktóregoskupiłosięgro-
noosób,głównienauczycieli.Negowalionitreśćdotychczasowegowy-
chowanianarodowegoigłosilikoniecznośćedukowaniamłodzieżyna
świadomychobywatelipaństwapolskiego.Twierdzili,żegłównymzada-
niemszkołypowinnobyćwychowaniemłodegopokolenianazdrowych
fizycznieimoralnieorazuspołecznionychitwórczychpaństwowooby-
wateli.Zgodniezkonstytucjąszkołapowinnabyćśrodowiskiemzgodne-
gowspółżyciawszystkichuczniów,bezróżnicynarodowości,religiilub
pozycjispołecznejistanumajątkowegorodziców.Powyższezasadymiały
być–wedługautorów–tymczasowąwskazówkąpodczaspracywycho-
wawczej.Natejpodstawiemożnawyraźniedostrzecpropagowaneprzez
sanacjęideesolidaryzmuspołecznegoipriorytetuideipaństwanadideą
narodu7.
Poprzewrociemajowymsanacjastopniowoprzejęłakontrolęnad
wszelkimidziedzinamiżyciawpaństwie,wtymnadoświatąikulturą.
Nawettakperyferyjnedlapoprzednichrządówsprawyjakkulturafi-
zycznazostaływkońcupodporządkowaneczynnikomrządowym.Sa-
6A.Ajnenkiel,Polskapoprzewrociemajowym.ZarysdziejówpolitycznychPolski1926-
1939,Warszawa1980,s.302.
7UDziennikUrzędowyMinisterstwaWyznańReligijnychiOświeceniaPublicznego”
1927,nr12,poz.202;F.W.Araszkiewicz,Ideaływychowawcze,s.170.
