Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
państwaorazpoddaniagabinetuodpowiedzialnościpolitycznejprzedparla-
mentemdaływprzekonaniuGrzegorzaLeopoldaSeidlerapocząteksystemowi
parlamentarno-gabinetowemu8.Wrezultacietychprocesówwzrosłoznaczenie
premiera,którypierwotniebyłjedyniezaufanympośrednikiemmiędzymonarchą
izespołemministrów,„pierwszympośródrównych”9.Podwpływemróżno-
rodnychczynnikówwnastępnychdziesięcioleciachistuleciachnabyłonwiele
kompetencji,któreprzeistoczyłygowrzeczywistegoszefagabinetu.Podobną
ewolucjęprzeszedłtakżepolskiodpowiednikustrojowypremiera,noszącego
formalnytytułPrezesaRadyMinistrów10.ZgodniezKonstytucjąRPuchwa-
lonądnia2kwietnia1997r.,reprezentowałonRadęMinistróworazkierował
jejpracami,wydawałrozporządzenia,zapewniałwykonywaniepolitykirządu
iokreślałsposobyjejwykonywania,koordynowałikontrolowałpracęczłon-
kówgabinetu,sprawowałnadzórnadsamorządemterytorialnym,będącrównież
zwierzchnikiemsłużbowympracownikówadministracjirządowej.Wyposaże-
niepremierawcorazbardziejrozbudowanyzasóbkompetencjiizacieśnienie
jegowięzóworganizacyjnychzewspółpracownikamiwgabinecieświadczyło
oprzeznaczeniumuprzezustrojodawcówważnejroliwsystemiepolitycznym
państwa.Dziękitemumógłonwpełniwłączaćsięwprocesykojarzoneze
sprawowaniemprzywództwapolitycznego.
Podstawowymcelemmojejpracybadawczejjestzbadanienajistotniej-
szychprocesówkształtującychprzywództwopolityczneosóbpiastujących
urządPrezesaRadyMinistrówwPolscewlatach1989-2015.Zawarcieprzez
kierownictwoPZPRporozumieniaprzytzw.OkrągłymStolezopozycją
niającefunkcjęnaczelnegoorganuadministracjipaństwowejlubzajmującestanowiskawymienione
wustawach.Określenie„rząd”wdrugimznaczeniujestposzerzoneoorganyiobsługująceje
aparatyurzędniczetakiejakpremierorazwicepremierzy,ministrowiewrazzewspomagającymi
ichpracęministerstwami,kierownicyurzędówcentralnychorazzwierzchnicyorganówterenowych
podporządkowaniwojewodzielubbezpośredniookreślonympodmiotomnaszczeblucentralnym.
Tworząonewspólnieadministracjęrządową.Pozanią,zgodniezdemokratycznązasadądecen-
tralizacjipaństwa,pozostajeadministracjasamorządowa.Obiestrukturymogąbyćrozpatrywane
łączniewramachadministracjipublicznejpaństwa.Pojęcie„rządu”wtrzecimznaczeniu,cha-
rakterystycznymdlaustrojubrytyjskiego,wskazujenacałysystemsprawowaniawładzywpań-
stwie,awięcukładwszystkichorganówpaństwowych.Przezanalizęrządurozumiesięwięc
badaniereżimupolitycznegopaństwa,agabinetjestrozpatrywanyjakojedenzjegoelementów.
Zob.L.Garlicki,Polskieprawokonstytucyjne.Zaryswykładu,Warszawa2011,s.275-276;
K.Zuba,Polskascenapolityczna.Ciągłośćizmiana,Warszawa2012,s.124;E.Zieliński,
AdministracjarządowawPolsce,Warszawa2001,s.14,19-21;P.Mikuli,WielkaBrytania,[wi]
Systemyustrojowepaństwwspółczesnych,S.Bożyk,M.Grzybowski(red.),Białystok2012,s.40.
8G.L.Seidler,Odpowiedzialnośćparlamentarnaakonstytucyjna,„PaństwoiPrawo”1989,
nr12,s.6.
9Zob.M.Wąsowicz,HistoriaustrojupaństwZachodu,Warszawa2007,s.156-159;
P.Mikuli,WielkaBrytania…,[wi]Systemyustrojowe…,cyt.wyd.,s.41.
10PorazpierwszytermintenzostałużytywKonstytucjiMarcowej.Zob.Ustawazdnia
17marca1921roku-KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej,Dz.U.1921nr44poz.267,art.55.
