Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawybadawczeprzywództwapolitycznegopremiera
1.2.3.Władzaaprzywództwopolityczne
41
Odróżnieniepojęćprzywództwopolityczneorazwładzajest,moimzdaniem,
niezbędne,ponieważbywająonezesobąutożsamianealbomylonenietylko
wpublicystyce,alenawetwopracowaniachnaukowych133.Politologianieroz-
graniczaściśleobuterminów,takjakczynitopsychologiaspołeczna134.Nie
dozwalaonajednaknadowolnezastępowaniejednegoznichdrugim.Wskutek
tegobadaczeobuzagadnieństająprzedzasadniczymdylematemiczyprzywódca
polityczny,któryuzyskujedostępdowładzyiwchodzizezwolennikamiwrelację
rządzącegozpodwładnymi,możezintegrowaćobarodzajeinterakcjizobywa-
telamiwramachprzywództwa,czyteżzchwiląobjęciaurzędupublicznego
przestajebyćprzywódcą135.
Takjakwprzypadkupojęciaprzywództwa,niesposóbzamknąćtermin
władzawjednejpowszechniezaaprobowanejdefinicji136.Jestonazjawiskiem
towarzyszącymwszelkiejstrukturalizacjiżyciaspołecznegoiodwołującymsię
dostosunkówmiędzyludzkich,dlategonaukaopolitycejestniąniezmiernie
zainteresowana137.Wnajszerszymujęciuwładzatozdolnośćpowodowania
następstwlubprzeciwstawianiasiędziałaniomzewnętrznym138.Umożliwiaona
wydawanieiegzekwowaniedecyzji,któreprzyczyniająsiędoosiągnięciapożą-
danychefektów-bezwzględunasprzeciw,jakimogąwzbudzićuosób,których
dotyczą139.Najistotniejszezpunktuwidzeniarozważańnatematprzywództwa
politycznegojest,zdaniemMaciejaHartlińskiego,rozpatrywaniekwestiiwładzy
wjednymzdwóchwymiarów-relacyjnymlubinstytucjonalnym(albowobu
wymiarachjednocześnie)140.Władzamożebyćzatempostrzeganajakoswoisty
stosunekspołeczny,któregoczęściąjestprzywódca,natomiastwdrugimujęciu
utożsamiasięjązukłademinstytucji,wramachktóregoprzywódcyfunkcjonują.
Pogląd,żewładzajestrodzajemzależnościmiędzyludźmi,podzielawielu
uczonych.Szczególnieprzydatnawtymkontekściejestteorianormatywna,
133P.Żukiewicz,Przywództwopolityczne…,cyt.wyd.,s.49.
134U.Jakubowska,Przywództwopolityczne…,[wi]Podstawypsychologii…,cyt.wyd.,s.34.
135Zob.U.Jakubowska,Czymjestprzywództwo…,cyt.wyd.,s.34;W.Aftyka,Kształtowanie
przywództwa…,cyt.wyd.,s.42.
136Zob.hasłoiWładza,[wi]M.Karwat,J.Ziółkowski(red.),Leksykonpojęć…,cyt.wyd.,
s.366-373;J.Scott,Władza,tłum.S.Królak,Warszawa2006,s.7-35;K.vonBeyme,Współczesne
teoriepolityczne,tłum.J.Łoziński,Warszawa2005,s.170-178;K.Pałecki,Wprowadzeniedonor-
matywnejteoriiwładzypolitycznej,[wi]Wprowadzeniedonaukiopaństwieipolityce,B.Szmulik,
M.Żmigrodzki(red.),Lublin2007,s.183-186.
137K.vonBeyme,Współczesneteorie…,cyt.wyd.,s.170.
138Zob.M.Król,Słownikdemokracji,Warszawa1999,s.68;J.Scott,Władza…,cyt.
wyd.,s.7.
139Por.Władza,[wi]M.Bankowicz(red.),Słownikpolityki,Warszawa1999,s.266;R.Scruton,
ThePalgraveMacmillanDictionaryofPoliticalThought,Basingstoke-NewYork2007,s.543.
140M.Hartliński,Przywództwopartyjne…,cyt.wyd.,s.53.
