Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
[Tam]nicinszegonieznajdziesz,jednowszytkistanywielmoż-
nościniezmiernegobóstwaJego.Tamnajdzieszwszytkikstałty
ipociechyżywotaczłowiekapoczciwego.Tamnajdzieszwszytki
proroctwaoPanuswoimioś[więtym]odkupieniuJego.Tamnaj-
dzieszwszytkiobronynaczarta,przeciwnikaswegoinakażde
niebezpieczeństwoswoje[…].Tamnajdzieszwszytkimodlitwy,
wszytkiprośby,jakomaszubłagaćtoświęteamiłościweBóstwo
tegotowszechmocnegoPanaswego(M.Rej,Postylla,list101).
ProzaicznaparafrazaKsięgiPsalmów,noszącatytułPsałterzDawidow,
ktorysnadźjestprawyfundamentwszystkiegopismakrześcijańskiego,teraz
nowoprawienapolskijęzykprzełożon,aczniejednakowościąsłow,cobyć
niemoże,alewżdypołożenierzeczywkażdemwierszuwedługłacińskiego
językasięzamyka…,którejautorstwoprzypisujesięjużraczejbezżad-
nychwątpliwościMikołajowiRejowi,topomnikpolskiegopiśmiennictwa
zpołowyXVIwiekuniezmiernejwagi,którywydanyanonimowo(jak
większośćutworówReja)przezdługiewiekiprzeleżałwzapomnieniu
historii,skrywającwielezagadekitajemnic.Początkowoanonimowych
drukówniełączonoznazwiskiemReja,gdyżhistorycyliteratury,sugeru-
jącsięstaropolskimicytatami1,poszukiwalihipotetycznejwierszowanej
parafrazypsalmówRejowegoautorstwaidlategowcieniuichzaintereso-
wańpozostawałanonimowyprzekładKsięgiPsalmówdokonanyprozą2.
1
Pierwszy,pochodzącyzbiografiiRejapt.Żywotyisprawypoćciwegoślachcica
polskiegoautorstwaAndrzejaTrzecieskiego,informuje,żepisarzdał„PsałterzDawi-
dówizmodlitwami,któryteżbarzoradziludzieczytaliiśpiewali”.WdrugimJanTur-
nowskinazywaRejapoprzednikiemczarnoleskiegopoety:„RejzacząłSauromatom
wykrzykaćpsalmBoski,/KtórywtakforemnyrymująłKochanowski,/Żegojeszcze
dotychdobniktwtymnieceluje”.Przywołanyfragmentzamieszczonyzostałprzy
PsalmachDawidowych…MaciejaRybińskiegoz1617rokucyt.za:(MikołajRejzNa-
głowic),PsałterzDawidów,wyd.S.Ptaszycki,Petersburg1901,s.V;zob.takżeJ.T.Ma-
ciuszko,MikołajRej.ZapomnianyteologewangelickizXVIw.,ChrześcijańskaAkademia
Teologiczna,Warszawa2002,s.157.
2
Przekonaniu,żeRejowyPsałterzpisanybyłwierszem,sprzyjałrównieżfaktzacho-
waniadwóchluźnychpsalmówReja:wierszowanegoPsalmu85InclinaDomineaurem
tuam,któregoprzetrwałydwieniedatowaneedycjepochodzącenajprawdopodobniej
zok.1556-1558roku,orazspisanegorymowanąizrytmizowanąproząPsalmu113In
exituIsraeldeEgypto(T.Witczak,StudianadtwórczościąMikołajaReja,Państwowe
WydawnictwoNaukowe,Warszawa-Poznań1975,s.67).TakżeRejowiprzypisywa-
nostroficznyprzekładPsalmu116/117Alleluja.OświeceniowybadaczEphraimOlof