Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.3.Okresykrytyczne,czynnikiryzykaizasobydzieckaajegorozwój
Podsumowującopisanedotychczasdefinicjepsychologicznychpojęćzwiązanych
zdynamikąprocesurozwojuorazcharakteryzującychgopsychologicznychcech
imechanizmów,wartozwrócićuwagęnapodanedalejwnioski.
1.Wliteraturzepsychologicznejipraktyceklinicznejpsychologawskazujesię
pewnepodstawowekryteriaiosiągnięciarozwojowepozwalająceprzeprowadzić
procesdiagnozypsychologicznejdzieckaprawidłoworozwijającegosięwwieku
wczesnodziecięcym,przedszkolnym,szkolnymiwadolescencji.
2.Coprawda,niejestwpełnimożliwejednoznacznezdefiniowaniekompletnego
zestawuwszystkich(uniwersalnychiindywidualnych)kryteriówwskazujących,co
jestprawidłowewrozwojudziecka,acowskazujenanieprawidłowyjegoprze-
bieg,jednakistniejąpewneuniwersalneosiągnięciarozwojowe,którychrozpo-
znaniemetodamipsychologicznymipozwalaocenićprawidłowyprzebiegpo-
znawczo-emocjonalno-społecznegorozwojudzieckaiadolescenta.Podstawowe
kryteriaiosiągnięciarozwojowedzieckaodokresuniemowlęctwadoadolescencji
przedstawionowniniejszymrozdziale.
3030Okresykrytyczne,czynnikiryzyka
izasobydzieckaajegorozwój
Wprocesiediagnozypsychologicznejróżnychprawidłowychbądźnieprawidłowych
obszarówrozwojowychudzieciimłodzieżywartodokonaćkrótkiejcharakterysty-
kitzw.okresówkrytycznychwprzebiegurozwojudzieckaiadolescenta.Zarówno
okresykrytycznewcyklużycia,jakibiologiczneorazpsychospołeczneczynniki
ryzykapowstającychudziecidysfunkcjirozwojustanowiąważnekategoriepojęć
psychologicznych.Dysfunkcjeorazosiągnięciarozwojowetopojęciapsychologiczne
pozwalającezdefiniowaćiopisaćwdiagnoziepsychologicznejczynnikiryzykaroz-
wojuzaburzeńpsychicznychirozwojowych.Psycholog,stawiającdiagnozępsycho-
logicznąiopisująctzw.okresykrytycznewrozwojupsychicznym,pozaczynnikami
ryzykadefiniujetakżeobszarposiadanychzasobówosobistychispołeczno-środo-
wiskowych(wszczególnościrodzinnychirówieśniczych)wspierającychprawidło-
wyrozwójdzieckaiadolescenta.Charakterystykizasobówdzieckaijegośrodowiska
orazrozwojupoznawczego(spostrzegania,myślenia,uwagi,pamięci,mowy,uczenia
się),emocjonalnego(empatiiorazumiejętnościróżnicowania,nazywaniaiwyraża-
niaemocji,np.miłości,złości,wstydu,bezradności)ispołecznego(tj.umiejętności
budowaniapozytywnychwięzi,relacjizautorytetamiorazrelacjirówieśniczych)to
podstawowecelediagnozypsychologicznej.Takujęta,maonazazadaniewspierać
leczenieewentualnychzaburzeńorazprofilaktykęzdrowotną.
33