Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mózgmęskiimózgżeński
J.Vetulani
sprawcówprzemocywrodziniebyło56756mężczyzn,atylko4440kobiet[33]
–mężczyźnistanowiliwięcponad93%sprawców.Podobniesamceszympansów
inicjująatakpięciokrotnieczęściejniżsamiceisąodpowiedzialneza90%bójek
wstadzie[34].Różnicewagresywnościmiędzypłciamiunaczelnychwidaćjuż
wdrugimmiesiącużycia[35].Sądzono,zwłaszczadawniej,żeagresywnośćna-
szychjeszczeodleglejszychprzodków,australopiteków,byłaznaczniewyższa.Żyli
onimilionylattemu,apolowalinietylkonamniejszezwierzęta,alerównieżna
siebienawzajem.Wedługmalowniczegoopisuwybitnegospecjalisty,odkrywcy
Pithecanthropusafricanus,RaymondaDarta[36],australopitekibyłyUurodzony-
mizabójcami,chwytającymiinnychprzemocą,zatłukującymiichnaśmierć,roz-
rywającyminakawałkiichpołamaneciała,odrywającymikończynyigaszącymi
swojedrapieżnepragnieniegorącąkrwiąnieszczęsnychofiariżarłoczniepoże-
rającymiichdrgająceszczątki”
.ChociażpoglądyDartapóźniejkwestionowano,
możeniebyłyażtakdalekieodprawdy–samceszympansówdośćczęstoangażują
sięwgwałtowne,mordercze,anawetkanibalskiesytuacjezczłonkamiobcego
stada[28,30].Podobniejakuwspółczesnychludzi,gangisamcówszympansów
dokonująniespodziewanychatakównasąsiedniekolonie,bijącizabijającstarych,
niedołężnychimłodychjakpopadnie,włączniezdawnymiprzyjaciółmi,anawet
pijąckrewofiar.Australopitekibyłyzabójcamiiłowcami,ichociażanalizaich
uzębieniawskazuje,żeżywiłysięmięsem,głównymskładnikiemichdietybyły
produktyroślinne,podobniejakwprzypadkuwspółczesnychgrupłowców-zbie-
raczy[37]iszympansów.Takwięcróżnicepłciowewagresywnościitendencje
dopodziałupracyprawdopodobniepowstałynapoczątkurozwojuczłekokształ-
tnych,utrzymywałysięuaustralopitekaiprawdopodobnierozwinęływtrakcie
ewolucjiwielkomózgowegoHomoerectus.
Większy,bardziejzłożonymózgwiążesięzwiększymimożliwościamipoznaw-
czymiiintelektualnymi.SamiecHomoerectuszaprzągłswązwiększonąinteligen-
cjędościganiadużychzwierząt–jeleni,bizonów,koni,anawetniedźwiedziisłoni
[38].Jegotechnikizabijaniapozostawaływciążraczejprymitywne–albootaczał
zwierzęikamienowałjenaśmierć,alboużywałognia,abywpędzićzwierzęta
wpopłochispowodować,żespadnązeskałlubwpadnąwbagna,przezcoginęło
więcejzwierząt,niżmożnabyłowykorzystać.
Polowanieniewymagamówienia[31].Sukcesłowieckiwymagaraczejdługotrwa-
łegomilczeniaidoskonałejsprawnościwzrokowo-przestrzennejiogólnomoto-
rycznejorazzdolnościdoznoszeniadługichmarszówwpogonizazwierzyną.
20
www.mededu.pl
