Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Krytycznemyśleniewtwoimżyciu
Ważnymcelem
Psychologiiiżycia
jestprzekazywa-
niewiedzyonaukowychpodstawachrozumowania
psychologicznego.Kiedystudencizadająnampyta-
niadotyczącetematów,któreichciekawią,mają
najczęściejjużjakąświedzę,opartąnainformacjach
popularnonaukowychprzekazywanychwśrodkach
masowegoprzekazu.Częśćtychinformacjijestade-
kwatna,jednakstudenciniezabardzowiedzą,co
zniązrobić.Jakmająsięnauczyćinterpretowania
DlaczegoprzyjaŹniesiękończą?
Ważnymcelem
jestpoprawienietwojejzdolnościkry-
tycznegomyśleniaootaczającymcię
świecie.Chcemypomócci„podej-
mowaćrozumnedecyzjedotyczące
tego,wcopowinieneświerzyćijak
powinieneśpostępować”(Appleby,
2006,s.61).Rozpatrzmytencel
wodniesieniudopytania,któreczę-
stozdawałosięnurtowaćstudentów
zgłaszającychsiędonaszychgrup
zajęciowych:„Dlaczegoprzyjaźnie
siękończą?”.
okoliczności,wjakichrozpadłasię
cenionaprzezciebieprzyjaźń.
Czybyłeśwstaniezrozumieć,
coposzłoźle?Psychologiamożedo-
starczyćteoretycznychanaliz,które
pomogącizrozumieć,codziejesię
wtwoimżyciu.Istotnie,badaczestu-
diowalitegorodzajuzdarzenia,które
powodują,żeprzyjaźniesiękończą
(SheetsiLugar,2005).Ludziemówią
otakichincydentach,jakrywalizacja
wsprawachromantycznych(„ona
przespałasięzmoimchłopakiem”),
lekceważącezachowanie(„pozwolił,
żebyjegoprzyjacielezniszczylimój
pokój”)izdradazaufania(„wypapla-
ławszystkiemojesekrety”).Jeśliza-
poznałeśsięztymikategoriami,
tomaszukładodniesieniadooceny
napięć,jakiewystępująwtwoich
przyjaźniach.Badanietodostarcza
jeszczebardziejszczegółowychwnio-
sków.Wśródokoło400studentów
zeŚrodkowegoZachoduStanów
Zjednoczonychnajczęstszymiprzy-
czynamikonfliktów–którepowodo-
Spróbujprzypomniećsobie
Krytycznemyśleniewtwoimżyciu
Psychologiiiżycia
wałykłótniekładącekresprzyjaźni–
byłyrywalizacjawsprawachroman-
tycznychilekceważącezachowanie.
Czypotrafiszwykorzystaćtęinforma-
cję,abyspojrzećbardziejkrytycznie
nastantwoichprzyjaźni?Badanieto
jestprzykłademtego,jakpsychologia
możepomóccidostrzegaćwłaściwe
rozróżnieniaistosowaćjedotwoich
doświadczeńżyciowych.
krytycznego,którymmożeszsiętu
zająć:powinieneśspróbowaćzadać
sobiepytanie,wjakszerokimzakre-
siemożeszstosowaćinformacje,któ-
reuzyskujesz,uczącsiępsychologii.
Naprzykładstwierdziliśmy,żewyniki
dotycząceprzyjaźniotrzymano,ba-
dającamerykańskichstudentówze
ŚrodkowegoZachodu.Wtymroz-
dzialewspomnieliśmyjużospołecz-
no-kulturowejperspektywie,która
sugerujewspółczesnymbadaczom,
żebyzawszepamiętaliowpływie
kulturynawynikibadań.
Abyoszacowaćmiędzykulturową
uniwersalnośćuzyskanychprzezsie-
biewyników,badaczezebralidane
odgrupystudentówwRosji.
Zasadniczostudencicipodawali,
żenajpoważniejszymźródłemich
konfliktówzprzyjaciółmibyłazdrada
zaufania.Jakiemogłybyćtegoprzy-
czyny?Badaczewysunęliprzypusz-
czenie,żeRosjaniesąbardziej
wrażliwinatesprawyzewzględuna
„totalitarnąprzeszłośćRosji,kiedy
naruszeniezaufaniamogłozagrozić
życiudanejosoby”(SheetsiLugar,
2005,s.391).
Jestjednakinnyaspektmyślenia
cjitejkulturowejróżnicymiędzystu-
dentamiamerykańskimiirosyjskimi.
Popierwsze,tenwynikprzypomina
ci,żeważnymskładnikiemkrytyczne-
gomyśleniajestsprawdzaniewnio-
skupodwzględemjegotrafności
iogólności(uniwersalności).
Wrozdz.2skupimysięnametodzie
naukowej.Tadyskusjapozwolicisię
zorientować,jakimstandardommu-
sząsprostaćbadacze,zanimopisze-
myichbadaniaw
Ewolucjanowoczesnejpsychologii
Ponadtowcałymtympodręczniku
będziemypamiętaćotym,jakważne
jestuwzględnienieróżnychsposo-
bówoddziaływaniakulturynapod-
stawoweaspektyegzystencjiludzkiej.
Drugaimplikacjatejróżnicymiędzy
amerykańskimiirosyjskimistudenta-
midotyczytego,jakmógłbyśsięza-
chowywaćwobecludziwokółsiebie.
Obecniewiększośćludziżyjeipracu-
jewśrodowiskachzróżnicowanych
kulturowo.Niechtwojaedukacja
psychologicznauwrażliwicięnato,
wjakichdziedzinachkulturamazna-
czenie,awjakichgoniema.Pamię-
tajmy,żenaszymcelemjestsprawienie,
żebytwojawiedzapsychologiczna
pomogłacipodejmowaćbardziej
rozsądnedecyzjewodniesieniudo
twoichcodziennychdoświadczeń.
znaczenieto,żepróbkaamerykań-
skichstudentówpochodziłazeŚrod-
kowegoZachodu?
Zjednoczonychmogłymiećwpływ
napsychikęobywatelitegokraju?
Jestparęgodnychuwagiimplika-
Czywtymbadaniumogłomieć
JakieaspektyhistoriiStanów
Psychologiiiżyciu
.
9
iocenianiatreści,któreprzekazująmedia?Jakmo-
gąsięstaćbardziejświadomymikonsumentamiza-
lewucytowanychbadańnaukowychiankietowych?
JakmogąoceniaćwiarygodnośćŹródeł?Stawiając
odpórnwiarygodnymbadaniom”,dostarczamystu-
dentomnaukowychnarzędzi,umożliwiającychkry-
tycznąanalizędocierającychdonichinformacjioraz
formułowanieuogólnieńadekwatnychdocelów
imetodbadawczych.
Wramkach,którezatytułowaliśmyKrytycznemyś-
leniewtwoimżyciu,konfrontujemystudentów
bezpośredniozempirycznąpodstawąważnychwnio-
sków
.Nasząintencjąniejestutrzymywanie,żekażda
Jakbadanianadpamięciąmogąpomócstudentom
zramekdostarczaostatecznychodpowiedziwokre-
wprzygotowywaniusiędoegzaminów?(rozdz.7)
ślonymobszarzebadawczym,alewłączaniekrytyczne-
gomyśleniaiotwieraniedrzwidodalszychpytań.
Czyekspercipolitycznipotrafiąprzewidzieć
przyszłość?(rozdz.8)
OtotematyramekKrytycznemyśleniewtwoim
życiuwkolejnychrozdziałach:
Czymożnamiećzaufaniedopomiaru
winternecie?(rozdz.9)
DlaczegoprzyjaŹniesiękończą?(rozdz.1)
Jakprzedszkolewpływanarozwójdzieci?(rozdz.10)
Dlaczegoumiejętnościmatematycznesąważne?
(rozdz.2)
Jakmotywacjawpływanaosiągnięciaakademickie?
(rozdz.11)
Cooznaczazwrotntojestuwarunkowane
genetycznie”?(rozdz.3)
(NOWOŚĆ!)Czypsychologiazdrowiamożeci
pomócwzwiększeniuintensywnościćwiczeń
(NOWOŚĆ!)Czyużywanietelefonówkomórkowych
psychicznych?(rozdz.12)
przezkierowcówzakłócaichuwagę?(rozdz.4)
(NOWOŚĆ!)Jakosobowośćujawniasięwinternecie?
(NOWOŚĆ!)Czegomożenasnauczyćnssanie
(rozdz.13)
wżołądku”?(rozdz.5)
(NOWOŚĆ!)Wjakisposóbzaburzeniatrafiajądo
Dawaćklapsy,czyichniedawać?(rozdz.6)
DSM?(rozdz.14)
XX
Psychologiaiżycie
