Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wjakidzieckorozwijasiękudorosłości?Jakpostawy
kulturowekształtujądoświadczaniestarości?Jak
kulturawpływananaszepoczuciewłasnegoJa?
Czykulturawpływanaprawdopodobieństwoanga-
żowaniasięprzezjednostkęwokreślonezachowania?
Czywpływaonanasposób,wjakijednostkiwyrażają
emocje?CzykulturawpływanawskaŹnikiinformują-
ce,jakiprocentosóbcierpinazaburzeniapsychiczne?
Zadającpytaniategorodzaju,badaczerepre-
zentującypodejściespołeczno-kulturoweczęsto
dochodządowniosków,którebezpośredniopod-
ważająwynikiuzyskaneprzywykorzystaniuinnych
BronisławMalinowskiudokumentowałważnąrolę,
koncepcji.Badaczeciutrzymująnp.,żewielu
jakąwkulturzeWyspTrobriandaodgrywająkobiety.
aspektówpsychodynamicznychteoriiFreudanie
Dlaczegopodejściemiędzykulturoweodnosisiękry-
możnaodnosićdokultur,którebardzoróżnią
tyczniedoposzukiwaniauniwersalnychzasadpsycho-
sięodkulturyWiedniawepoceFreuda.Kwestię
logicznych?
tęwysunąłjużw1927r.antropologBronisław
Malinowski,którykrytykowałskoncentrowaną
niej(Gergeniin.,1996).Należyteuwzględnienie
napostaciojcateorięFreuda,opisujączwyczaje
czynnikówkulturowychmożepolegaćnaporówny-
mieszkańcówWyspTrobrianda(należącychdo
waniuróżnychgrupwgranicachtegosamegopań-
Papui-NowejGwinei),gdziewładzawrodzinienale-
stwa.Naprzykładbadaczemogąporównywaćliczbę
żydomatki,aniedoojca.Podejściespołeczno-
przypadkówzaburzeńodżywianiawśródnastoletnich
-kulturowesugerujewięc,żeniektóretwierdzenia
białychAmerykanekiwśródnastoletnichAfroamery-
ocharakterzeuniwersalnym,wysuwaneprzezkie-
kanekwStanachZjednoczonych(zob.rozdz.11).
runekpsychodynamiczny,sąniepoprawne.Stanowi
Wpływczynnikówkulturowychmożnatakżeoceniać,
więcononieustanne,poważnewyzwaniedlauogól-
badającosobyróżnejnarodowości,jakprzyporów-
nieńdotyczącychdoświadczenialudzkiego,które
nywaniuocenmoralnychwStanachZjednoczonych
ignorująróżnorodnośćibogactwokultury.
iwJaponii(zob.rozdz.16).Psychologowiemiędzy-
kulturowi(
cross-culturalpsychologists
)chcąustalić,
Porównanieróżnychkierunków
czyteorieopracowywaneprzezbadaczystosująsię
naprzykładziepodejścia
dowszystkichludzi,czytylkodobardziejograniczo-
dozjawiskaagresji
nych,specyficznychpopulacji.
Podejściemiędzykulturowe(
cross-culturalper-
Każdyzsiedmiuomówionychwcześniejkierunków
spective
)możebyćzastosowanedoprawiekażdego
opierasięnainnymzbiorzezałożeńiprowadzi
tematubadańpsychologicznych.Czykulturawpływa
doinnegosposobuszukaniaodpowiedzinapyta-
naspostrzeganieświataprzezludzi?Czyjęzyki,któ-
niadotyczącezachowania.Tabela1.1przedstawia
rymimówiąludzie,wpływająnaichsposóbdoś-
wskrócietekierunki.Dlaprzykładuporównajmy
wiadczaniaświata?Jakkulturawpływanasposób,
pokrótce,jakpsychologowieposługującysiętymi
koncepcjamimoglibyradzićsobiezpytaniemoto,
dlaczegoludziezachowująsięagresywnie.Wszyst-
Kierunekspołeczno-kulturowy(
sociocultural
kietepodejściazastosowano,dążącdozrozumienia
perspective
)Podejściepsychologiczne,któraprzy
naturyagresjiiprzemocy
.Dlakażdegokierunkupo-
badaniuprzyczynikonsekwencjizachowaniakładzie
dajemyprzykładyzaleceń,któremoglibyformuło-
nacisknaróżnicemiędzykulturowe.
waćbadaczeorazeksperymentów,któremogliby
oniprzeprowadzać.
18
Rozdział1Psychologiaiżycie
