Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Gdywpsychologiiwysuwanajestjakaśteoria,
rękopiswysyłasięzwykledokilku(oddwóchdo
naogółoczekujesię,żezarównowyjaśniona
pięciu)specjalistówwdanejdziedzinie,którzydostar-
znanefakty,jakibędziegenerowaćnoweidee
czająszczegółowychanalizprzyjętychwmanuskryp-
ihipotezy(
faza2
procesubadawczego).Hipoteza
cieprzesłanek,zastosowanychmetodiuzyskanych
(
hypothesis
)toprowizoryczne,sprawdzalnetwier-
wyników
.Tylkowtedy
,gdyspecjaliścicisąwystarcza-
dzeniedotyczącezwiązkumiędzyprzyczynami
jącousatysfakcjonowani,rękopisstajesięartykułem
inastępstwami.Hipotezyczęstoformułujesię
wczasopiśmienaukowym.Procestenmacharakter
wpostaciprzewidywańnjeśli-to”,określających
rygorystyczny.Naprzykładw2007r.czasopisma
następstwazajściaspecyficznychokoliczności.
wydawaneprzezAmerykańskieTowarzystwoPsycho-
Moglibyśmynp.przewidywać,żejeślidziecibędą
logiczneodrzuciłyokoło76%nadesłanychimrękopi-
oglądaćdużoprzemocywtelewizji,tobędązacho-
sów(AmericanPsychologicalAsssociation,2008).
wywaćsiębardziejagresywniewobecswoichrówie-
Procesrecenzowaniaprzezspecjalistówniejest
śników.Żebyzweryfikowaćtenzwiązektypunjeśli
doskonały-niewątpliwieniektórewartościowe
-to”,potrzebnesąbadania.W
fazie3
badacze
przedsięwzięciabadawczezostajązignorowane,anie-
sprawdzająswojehipotezyprzyzastosowaniu
me-
którenieciekawedopuszczonedopublikacji-lecz
todynaukowej
.Metodanaukowa(
scientificme-
zasadniczogwarantuje,żebadania,októrychczytasz
thod
)toogólnyzbiórprocedursłużącychdo
wogromnejwiększościczasopismnaukowych,speł-
zbieraniaiinterpretowaniamateriałudowodowego
niająwysokiestandardy
.
wtakisposób,byograniczyćŹródłabłędówiwycią-
W
fazie5
psychologowieczęstostarająsiętakże
gnąćwnioski,naktórychmożnabypolegać.Psy-
rozpowszechnićrezultatyswychbadańwśród
chologiajestuważanazanaukęwtakiejmierze,
szerszychkręgówspołeczeństwa.Wswymprzemó-
wjakiejstosujesiędoregułustanowionychwra-
wieniudoAmerykańskiegoTowarzystwaPsycholo-
machmetodynaukowej.Dużacześćtegorozdziału
gicznego,wygłoszonympowybraniugonaprezesa
jestpoświęconaopisaniumetodynaukowej.Gdy
tegoTowarzystwa(1969),GeorgeMillersformuło-
badaczezbiorąjużswojedane,przechodządo
fazy4
,
wałsłynnywniosek,żeobowiązkiemzawodowych
wktórejanalizujątedaneiformułująwnioski.
psychologówn[…]jestnietyleprzyjmowanieroli
Jeślibadaczesąprzekonani,żeuzyskaneprzez
ekspertówidokładaniestarań,bystosowaćpsycho-
nichwynikibędąmiaływpływnadanądziedzinę,
logięsamemu,ileprzekazywaniejejludziom,którzy
przechodządo
fazy5
iprzygotowująjedoopubliko-
naprawdętegopotrzebują-a[takategoria]obejmu-
waniawczasopiśmienaukowym.Abypublikacjabyła
jekażdego”(s.1071).Poszczególnipsychologowie
możliwa,badaczemusząprowadzićkompletnezapi-
częstopisząksiążkiiwygłaszająprelekcjeskierowa-
syobserwacjiianalizdanychwtakiejpostaci,żebyin-
nedoszerokichkręgówczytelnikówisłuchaczy
.Po-
nibadaczemoglijezrozumiećiocenić.Utrzymywanie
ważneorganizacjezawodowe,takiejakAmerican
procedurbadawczychwtajemnicyjestwykluczone,
PsychologicalAssociationiAssociationforPsycholo-
ponieważwszystkiedaneimetodymusząbyćdostęp-
gicalSciencetakżepublikująkomunikatyprasowe
ne
weryfikacjiśrodowiskowej
,toznaczyinnibadacze
itworząpublicznefora,naktórychbadaczemogą
musząmiećmożliwośćsprawdzenia,skrytykowania,
upowszechniaćwiedzępsychologiczną.
powtórzenialubodrzuceniadanychimetod.
W
fazie6
procesubadawczegospołecznośćna-
Wielebadańpsychologicznychjestpubliko-
ukowazastanawiasięnadbadaniemiidentyfikuje
wanychwczasopismachwydawanychprzezAmery-
nierozwiązanekwestie.Większośćartykułówba-
kańskieTowarzystwoPsychologiczne(American
dawczychinicjujetenproceswpunkciezatytuło-
PsychologicalAssociation)lubStowarzyszeniena
wanym
Dyskusja
,wktórymbadaczeprzedstawiają
rzeczPsychologiiNaukowej(AssociationforPsycho-
implikacjeiograniczeniaswejpracy.Mogąonipo
logicalScience).Wwiększościczasopismzłożone
prostuopisywać,jakiegorodzajuprzyszłebadania
manuskryptybadawczesąpoddawaneprocesowire-
uważajązapożądane.Kiedydaneniedostarczają
cenzowaniaprzezspecjalistów(
peerreview
).Każdy
pełnegopoparciadlaprzyjętejhipotezy,wówczas
Procesbadawczy
33
