Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.1.
PROCESUCZENIASIĘSPOŁECZNEGO
TEORIAUCZENIASIĘSPOŁECZNEGOA.BANDURY
(ZAW.POZNANIAK,1998)
MODELOWANIE
Procesmodelowaniawartoomówićszerzej,ponieważjestonbardzoroz-
powszechnionywoddziaływaniachśrodowiskowych.Stanowijeden
zczynnikówrozprzestrzenianiasięróżnychformzachowańwśrodowi-
skuspołecznym,zarównopozytywnych,jakinegatywnych,sprzyjają-
cychiniesprzyjającychzdrowiu.Modelowaniestanowirównieżważny
rodzajwpływówwychowawczych,wykorzystywanywedukacjizdro-
wotnejipromocjizdrowia.
Przezmodelowanierozumiesię:
procesuczeniasięzachowańprzezobserwowaniezachowańinnego
człowieka-modela.
Jesttorodzajuczeniasięzapomocąprzykładu.Modelowanieumożliwia
przejmowaniepożądanychiniepożądanychzachowańireakcji,głównie
odosóbznaczącychwotoczeniu:rodziców,nauczycieli,kolegów,prze-
łożonychiwspółpracowników.Modelaminajczęściejosobyatrakcyj-
nedlamodelowanych,zajmującewysokąpozycjęspołeczną,dysponują-
cenagrodamiikarami.Osobymodelowaneprzeważnieżywiądomodela
takieuczucia,jak:podziw,zaufanie,sympatia.
Stwierdzono,żewuczeniusięprzezobserwacjęniekoniecznedodat-
kowewzmocnienia(nagrody),ponieważtenrodzajuczeniasięsam
wsobiestanowinagrodę.
Wliteraturzepsychologicznejodróżniasiępojęcianaśladowaniaimo-
delowania.Naśladowaniejestwzasadziewiernymkopiowaniemzacho-
wańosobymodelującej.Modelowaniejestczymświęcej,ponieważpole-
ganaprzejęciusymbolicznychodpowiednikówzachowańmodela.Sko-
piowanazostajezasadazachowania,azatemmodelowanezachowania
podobne,tożsamecodoswojejistoty,leczniekoniecznieidentyczne.
Bandurawyróżniatrzyrodzajeefektówmodelowania:
zaznajomieniesięznieznanymdotejporywzoremzachowania-oso-
by,którenp.nigdyprzedtemniestosowałyprzemocy,mogąnauczyć
sięjejprzezobserwację;dziejesiętakzwłaszczawsłabozdefiniowa-
nych,niejasnychsytuacjachspołecznych;zachowaniemodelajest
wtedyjedynąwskazówką,jaknależypostępować;
26