Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Tremawopisachdoświadczeńznanychmuzyków
Wwywiadachzeznanymimuzykamiczęstopadapytanieoemocjeod-
czuwanewczasiewystępuprzedpublicznością.Słuchaczyciekawito,
jakmuzykprzeżywawystęp,jakradzisobiezróżnorodnościąemocji
koncertowych.Zwypowiedzimuzykówwyłaniasiędośćróżnorodny
obrazuczucia,jakimjesttrema.
Niektórzydzieląsięswoimiobawami,opisująctremęwkategoriach
intensywnychemocjinegatywnych,lęku.Dlaprzykładu,wirtuozforte-
pianuIgnacyJanPaderewskiopisywałswojeuczuciaprzedwystępem
wnastępującysposób:U[Czuję]wyjątkowoprzykrystan,okropną
niedoopisaniamękę,zwanątremą.Odbieraonanietylkoodwagę,ale
ipozbawiasiłistnamęczarnia”(Paderewski,1984,s.152).Muzy-
cyopisująparaliżującylęksceniczny,którynapoziomieciałaobjawia
siędrgawkami,zawrotamigłowy,nudnościami,nawetomdleniami,ana
poziomiepoznawczymlukamipamięciowymi,gonitwąmyśliiogólną
dezorganizacjądziałania.
Zwypowiedzimuzykówwynika,żetremępotęgujeodpowiedzialność
zajakośćwystępuorazstrachprzednegatywnąocenąpubliczności.
ZnanypianistaikompozytorGrzegorzTurnauwyjaśnia:
Wtymzawodzieliczysiętylkoto,wjakiejkondycjijestsiędanegowieczoru.
Niemaprzeszłości,niemaosiągnięć,niemanagród,dostojeństwa,autory-
tetu.Tegowieczorutrzebaodzeraudowodnićludziom,którzykupilibilety,
żemasiępowóddowyjścianaestradę.Toniejestżadnakokieteria.Wiemto
odlatizbiegiemczasuwiemtocorazboleśniej.Teraztymbardziejczujęsię
odpowiedzialnyzatakiwieczór(Gwit,2011).
PodobnepowodyobawwymieniaznanapiosenkarkaKatarzyna
Nosowska,któraprzezwielelatwalczyłaztremą:
Aleprzyszedłmoment,wktórymuszanowałamswójlęk,pogodziłamsię
ztym,żetakmam,przestałamwalczyć.Wyobrażałamsobie,jakbytobyło,
gdybymwyszłanascenęnaluzie,nieczułanapięciaiogarnęłomniepoczu-
cieabsurdalności.Niejestemtaka.Całeżyciepróbowałamoswajaćlęk,ate-
razmyślę,żetobyłyzbędnewysiłki.Stajęprzecieżprzedsetkami,czasami
tysiącamiludzi,którzydokonaliwyboru,byprzyjśćmnieposłuchać.Zapła-
cilipieniądze.Moglibyćwmilionieinnychmiejsc,nainnychkoncertach,
4
I.Zjawiskotremywopisachmuzykówipsychologówmuzyki