Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
KatarzynaWiejak
naokresyprzejściowepomiędzywczesnymiśrednimdzieciństwemorazmię-
dzywiekiemprzedszkolnymiszkolnyminosząodpowiednionazwękryzysu
trzeciegorokużyciaikryzysuszóstego-siódmegorokużycia.36Celemkryzy-
sujestistotnareorganizacjafunkcjonowaniadziecka,czegokonsekwencjąjest
zmianarelacjidzieckazotoczeniemspołecznym.Kryzysrozwojowyzjednej
stronyjestczasemintensywnegorozwojudziecka,wypracowywanianowych
strukturosobowości,zdrugiejzaśtookreszwiększonegoryzykazaburzeńroz-
woju.Istotąkryzysujestzaniechaniepostępowaniazgodniezdotychczasdobrze
funkcjonującymschematemrelacjidzieckazotoczeniemipróbawypracowywa-
nianowychformprzystosowania.Zanimjednaknowarelacjadzieckazinnymi
zostanieutworzona,mamydoczynieniazokresemprzejściowym,któregoce-
chącharakterystycznąjestpogorszeniezachowaniadziecka,nasilenieproblemów
wychowawczych.Kryzystodezintegracja,którasłużyrozwojowidziecka
Kryzystrzeciegorokużycia,zdaniemL.Wygotskiego,służypsychicznemu
oddzieleniudzieckaodmatki,ukształtowaniupoczuciaautonomiiiniezależno-
ści,cowynikazewzrastającejpotrzebysamodzielnościtrzylatka.Symptomami
kryzysutrzeciegorokużyciasąmiędzyinnyminegatywizm,upór,krnąbrność,
samowolaorazbuntwstosunkudootoczenia.Zkoleikryzyssiódmegoroku
życiamanaceludoprowadzeniedoróżnicowaniawewnętrznegoizewnętrzne-
goświatadziecka.Dotychczasspontanicznezachowaniadzieckazostająpoddane
intelektualnejkontroli,dzieckoszkolnepotrafianalizowaćswojeprzeżycia,wyra-
żaćstanyemocjonalnewsposóbakceptowanyspołecznieoraz,conajważniejsze,
kształtowaćstosunekdosamegosiebie,czylisamoocenę.Symptomemkryzysu
siódmegorokużyciajestzachowanienieadekwatnedowieku,dziecinne.37
Problemdojrzałościszkolnej
KlasyczneujęcieS.Szumana38definiujedojrzałośćszkolnąjakonosiągnięcie
przezdzieckotakiegopoziomurozwojufizycznego,społecznegoipsychiczne-
go,któryczynijewrażliwymipodatnymnasystematycznenauczanieiwycho-
waniewszkolepodstawowej”.39Podobnestanowiskowspółcześnieprezentuje
A.Brzezińska40,ujmującgotowośćdzieckadopodjęcianaukiszkolnejjakoefekt
interakcjiwłaściwościdzieckaiofertyedukacyjnejszkoły.
36L.Wygotski,WybranepracepsychologiczneII:dzieciństwoidorastanie,Poznań2002.
37A.Brzezińskaiwspół.,dz.cyt.
38S.Szuman,Dojrzałośćszkolna,nNowaSzkoła”1962,nr6.
39Tamże,s.75.
40A.Brzezińska,Współczesneujęciegotowościszkolnej,[w:]opomyślnystartuczniawszko-
le,red.W.Brejnak,nBiuletynInformacyjnyPolskiegoTowarzystwaDysleksji”,Wyd.specjalne,
Warszawa2002,s.38–48.
