Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
KatarzynaWiejak
wobukierunkach,systematyczniewybierazezbioruelementówzawszenaj-
mniejszybądźnajwiększyzpozostałych,ajednocześniepotrafizmodyfikować
szereg,umiejscawiającwnimnoweelementy.Naetapieoperacjikonkretnych
pojawiająsięklasyfikacjehierarchiczne,uznawanezakryteriumoperacyjności
myślenia.Dzieciokoło8.–9.rokużyciawykorzystująwklasyfikacjijednocześnie
metodywstępująceizstępujące,wychwytujązależnościmiędzyklasąapodklasą,
dziękiczemupojawiasiętzw.inkluzjaklas.
Dlaedukacjidzieckaważneznaczeniemarównieżpamięć.Wzakresiepa-
mięcikrótkotrwałejobserwujemyzmianyilościoweijakościowe.Oiledziecko
4–5-letniezapamiętujeszeregskładającysięz4liczb,tosześciolatekpotrafi
powtórzyćszeregskładającysięz6liczb.28Dziejesiętakdziękitemu,że
starszedziecizaczynająstosowaćstrategiepamięciowe.Celowezapamiętywanie
rozwijasięszczególniewokresieszkolnym.Wwiekuszkolnymdoskonalisię
metapamięć,czyliświadomośćiwiedzaowłasnychprocesachpamięciowych.
Dziękiznajomościczynnikówułatwiającychiutrudniającychzapamiętywanie
dzieckodoskonalistrategiezapamiętywania.
Rozwójjęzykowywokresieśredniego
ipóźnegodzieciństwa
Systemjęzykowydzieckarozwijasięstosunkowoszybko,bodookoło5.–7.
rokużycia.Dotegomomentudzieckoopanowujegowstopniuwystarczającym
dlanormalnejkomunikacjizdorosłymiirówieśnikami.Zdaniempsycholingwi-
stówrozwójmowyodbywasięzgodniezuniwersalnąsekwencjąniezależnąod
cechprzyswajanegojęzyka.29Womawianymmodeluwyróżniasięnastępujące
etapy:
1)wypowiedzijednowyrazowe(12–16miesięcy);
2)wypowiedzidwuwyrazowe(17–27miesięcy);
3)wypowiedzikilkuwyrazowe(20–24miesięcy);
4)pełnezdania(26–42miesięcy);
5)osiąganiepełnejkompetencji(od4.do9.rokużycia).30
Większośćdzieciopanowujepodstawowestrukturyjęzykaojczystegowwie-
ku4lat.
ZkoleiwlogopedycznejperiodyzacjirozwojumowyL.Kaczmarka31na
wiekprzedszkolnyprzypadaokresswoistejmowydziecięcej,któregocechącha-
rakterystycznąjestrozkwitdziecięcejtwórczościjęzykowejprzejawiającywpo-
28Tamże.
29I.Kurcz,Psychologiajęzykaikomunikacji,Poznań2000;C.Hulme,M.Snowling,dz.cyt.
30I.Kurcz,dz.cyt.
31L.Kaczmarek,Naszedzieckouczysięmowy,Lublin1988.