Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podsumowując:pojęcieśmierciodgrywazasadnicząrolęwpsychoterapii,
ponieważodgrywazasadnicząrolęwdoświadczeniużyciowymkażdegoznas.
Śmierćiżyciewzajemniesięzesobąwiążą:choćfizycznieśmierćnasniszczy,
ideaśmiercinaszbawia.Gdyuznamyrzeczywistośćśmierci,życienabierasmaku,
radykalniezmieniasięperspektyważyciowa,amy,zamiastwypełniaćżycie
rozrywkami,sposobaminauspokojenieimiałkimiobawami,zaczynamyżyć
bardziejautentycznie.Zprzeżyćosób,którepokonfrontacjiześmierciąznacząco
sięzmieniły,płynąoczywiste,ważneimplikacjedlapsychoterapii.Potrzebne
sątechniki,którepozwoląpsychoterapeutomdocieraćdotegoterapeutycznego
potencjałuzewszystkimipacjentaminiezależnieodprzypadkowychokoliczności
lubnadejściaterminalnejchoroby.Wrozdziale5omówiętękwestięcałościowo.
Śmierćilęk
Lękodgrywawpsychoterapiirolętakistotnąioczywistą,żenietrzebatejkwestii
szczególnieroztrząsać.Wyjątkowąpozycjęlękuwidaćjużwtradycyjnejnozologii
psychiatrycznej,gdzienajważniejszezespołyzaburzeńnosząnazwę„reakcji”:
reakcjepsychotyczne,reakcjeneurotyczne,reakcjepsychofizjologiczne.Stany
teuważamyzareakcjenalęk.Sątostarania– aczkolwieknieprzystosowawcze–
bysobiezlękiemporadzić.Psychopatologiajestwektorem,wynikiemzłożenia
lękuiindywidualnychobronstosowanychwwalcezlękiem– zarówno
neurotycznych,jakicharakterologicznych.Ogólnierzeczujmując,terapeuta
rozpoczynapracęzpacjentemodskupieniasięnaprzejawachlęku,ekwiwalentach
lękualbonaobronach,jakiepacjentwznosi,bysięprzedlękiemuchronić.Choć
pracaterapeutycznarozciągasięwwielukierunkach,terapeucizawszeposługują
sięlękiemniczymlatarniąmorskąlubstrzałkąkompasu:starająsiędoniego
dotrzećiodkryćjegoźródła,byostateczniejeusunąć.
LĘKPRZEDŚMIERCIĄ:WAŻNYWYZNACZNIKDOŚWIADCZENIAIZACHOWANIA
CZŁOWIEKA
Strachprzedśmierciąjestpowszechnyizarazemtaksilny,żeczłowiekznaczną
częśćswojejżyciowejenergiizużywanazaprzeczanieśmierci.Przekraczanie
śmiercistanowiważnymotywludzkiegodoświadczenia,odnajgłębszych,
osobistychfenomenówwewnętrznych– naszychobron,naszejmotywacji,naszych
snówikoszmarówsennych– ponajbardziejpublicznestrukturymakrospołeczne–
naszepomniki,naszesięganiewprzestrzeńkosmiczną,awistociecałynasz
sposóbżycia:to,jakspędzamyczas;naszenałogiirozrywki;nasząniezłomną
wiaręwmitpostępu;naszedążeniezawsze„doprzodu”;naszątęsknotęzatrwałą
sławą.
Podstawowagrupaludzka,molekułażyciaspołecznegoukształtowałasię–jak
sądziłFreud– zestrachuprzedśmiercią;pierwsiludziegromadzilisięrazem
zestrachuprzedżyciemosobnoiprzedtym,cosięczaiwciemności.Dbamy
otrwałośćgrupywtrosceonasząwłasnątrwałość,aspisywaniehistoriigrupyjest
symbolicznymposzukiwaniemnieśmiertelności.Wistocie,zgodniezpoglądem
Hegla,samahistoriajesttym,coczłowiekrobiześmiercią.RobertJayLifton
