Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĘŚĆI:WOKÓŁJĘZYKAISTYLU
Konsekwentnie,negatywnaocenautworupodyktowanabyła
brakiemtendencji[3]lubjejnieoryginalnością[4]–[5].Przyczym
H.Sienkiewiczdodatkowowzmacniałswojesądy,np.przezbez-
pośrednizwrotdoczytelnikawdrugiejosobieliczbypojedyn-
czej(„niemasztendencji”[3]).Tęsamąfunkcjęintensyfikującą
negatywnyosądpełniłyoperatorytekstowe:przysłówekniezbyt
orazfrazeologizmyjedenznajwiększychiposuniętydowysokiego
stopnia:
[3][…]niemasztendencji,autorniewystępujewimieniuogółuijegointe-
resów,niemalujejegonędzipomyślności(Szkice1,s.227).
[4]Tendencja,jakwidzimy,nienowainiezbytszeroka,nadającapowie-
ścicharakterpopularnegoporadnikadlamężczyzn(Szkice1,s.230).
[5]Jednymznajwiększychzarzutów,jakimożnatemuutworowiposta-
wić,jestwłaśniedowysokiegostopniaposuniętasztucznośćtendencji
(Szkice2,s.21).
Zebranesłownictwoniewyczerpujeprocesuocenywartości
dzieła.Elementyewaluatywnepojawiająsięwrozważaniachna
tematwybranegoaspektudzieła,takżewsegmentachstresz-
czającychfabułęutworu.Pochwałaczykrytycznyosądsąprzez
Sienkiewiczapopartestosownąargumentacjąodwołującąsię
dowiedzy,atakżedodoświadczeniaczytelniczego.Dlapoparcia
swoichocenLitwosnierzadkoprzytaczawcaleniekrótkiecyta-
tyzrecenzowanychdzieł.Iwtedy,niejakozczytelnikiem,do-
konujeanaliz,zaznaczapotknięcia,chwalidobrerozwiązania.
Stajesięnauczycielemiprzewodnikiem.Przekonujedoswojego
punktuwidzenia.Oceny,mimopewnejnieprecyzyjnościsame-
gosłownictwawartościującego,jegometaforyczności,wyrażane
sąwsposóbjednoznaczny,aniekiedynawetautorytarny,czemu
służąwykładnikiintensyfikacji,np.„największawadaautorki”
(Szkice2,s.7),„największyzarzut”(Szkice2,s.21),„najlepsza
częśćcałegozbioru”(Szkice2,s.10–11),„głównyzarzut”(Szkice
2,s.12),„bardzonędznymateriał”(Szkice1,227),„najniedosko-
nalszapostać”(Szkice1,s.238),„technikapowieściowaniesły-
chaniesłaba”(Szkice1,s.226).Doeksplikacjiocensłużąlek-
semywada,zaleta(takżemetaforycznieużytegrzech,grzeszyć)
mówiąceoodstępstwielubzgodnościzkryteriami(normami)
—26—
