Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
udzialebiałkatransportowegoABCA3(ATP-binding
cassetteclassA3).Zawartośćciałlamelarnych
uwalnianajestwwynikuegzocytozydownę-
trzapęcherzykówpłucnych,natomiastgłówna
pulabiałkaAibiałkoDwydzielanajestniezależ-
nieodtegoprocesu.Tubularnamielinaocha-
rakterystycznej
dwuwarstwowej
strukturze
uwolnionawobecnościhydrofobowychbiałek
SP-BiSP-CorazbiałkaSP-Apodlega„rozpako-
waniu”iprzekształceniusięwfunkcjonalnie
aktywnąpostaćmonowarstwyfosfolipidów,
odgrywającdalejkluczowąrolęwczynności
płuc.Cyklowioddechowemuzwiązanemuze
zmniejszaniemipowiększaniemsięobjętości
pęcherzykapłucnegotowarzyszyzmiananapię-
ciapowierzchniowego,od<2mN/mdomak-
symalnie20–25mN/m.Wuproszczeniumożna
przyjąć,żezmniejszenieśrednicypęcherzyków
płucnychwiążesięzpogrubieniemwarstwy
surfaktantunawewnętrznejpowierzchnipę-
cherzyka,copowodujezmniejszenienapięcia
powierzchniowego,podczasgdyzwiększenie
średnicyskutkujeścieńczeniemwarstwysurfak-
tantuizwiększeniemnapięciapowierzchniowe-
go.Zmniejszenienapięciapowierzchniowego
wmałychpęcherzykachzapobiegaichzapada-
niusięiopróżnianiuzawartościdodużychpę-
cherzyków,gwarantującstabilnośćwentylacji
iwymianygazowej.Głównąrolęwtymprocesie
odgrywająfosfolipidyzdipalmitylofosfatydylo-
choliną(DPPC)naczele,przyudzialeSP-BiSP-C.
Znajdującysięnapowierzchnipęcherzyków
surfaktantjestbardzodynamiczniemetabo-
lizowany.10–20%jegopulico1godz.ulega
odnowieniu.25–85%jestreabsorbowaneprzez
pneumocytyIItypuiponowniemagazynowane
wciałachlamelarnychlubpodlegadegradacji
wlizosomach.Około15%ulegakatabolizmowi
przezmakrofagipłucneregulowanemuprzez
GM-CSF(granulocyte-macrophagecolony-sti-
mulatingfactor).Stosunkowoniewielkailość
wydostajesięzpęcherzykówpłucnychdodróg
oddechowych,aśladoweilościdonaczyńlimfa-
tycznychlubkrążenia.
Składsurfaktantu
Składsurfaktantuprzedstawionowtabeli1.8.
Tabela1.8.Składsurfaktantu
Składnik
Fosfolipidy
Fosfatydylocholina
Fosfatydyloglicerol
Fosfatydyloinozytol
Fosfatydyloetanolamina
Sfingomielina
Inne
Lipidyobojętne
Cholesterol,wolnekwasy
Białka
SP-A,SP-B,SP-C,SP-D
Inne
dipalmitylofosfatydylocholina
nienasycona
fosfatydylocholina
tłuszczowe
Zawartość(%)
85
76,3
47,0
29,3
11,6
3,9
3,3
1,5
3,4
5
10
Lipidy
Lipidystanowiągłównyskładniksurfaktantu
85%tofosfolipidy,a5%lipidyobojętne.Pośród
fosfolipidówfosfatydylocholinajestpodstawo-
wymkomponentem,ablisko50%postacitego
związkutodwunasyconadipalmitylofosfatydy-
locholina(DPPC).DPPCuważanajestzagłówny
związekwarunkującywłaściwościobniżające
napięciepowierzchniowesurfaktantunawetdo
wartościponiżej1mN/m.Fosfatydyloglicerol
(PG)współdziałazbiałkamisurfaktantuwjego
homeostazie,wykazującwłaściwościhamujące
10BUDOWAICzYNNOŚćUKłADUODDECHOWEGO
20