Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
OłenaŁucyszyna,MaciejSt.Zięba
Śabary,tojednakniekontynuujeondebatypodjętejprzeztegoostatniego
(zagorzałegorytualistę).Faktyczniepodejmujedyskusjęzbuddystami
nanowotam,gdzieichzdaniem-wyrażonymtuprzezC.D.Sebastiana
-zostałaonajużostatecznierozstrzygniętanakorzyśćichpodejścia.
JakwskazujeUdayanaobiemetody-racjonalnaanalizanatury
(tattva-viveka)pozytywnieokreślonegonja”orazracjonalnaanaliza
natury(istoty)jegokorelatu(czylitego,cojestnnie-ja”)-mogąbyć
drogądookreślenia,czymnaprawdęjestnja”.Wtensposóbpotoczne
pojęcienja”okazujesiętylkoinspiracjądoszukaniaprawdziwego
pojęcianja”.Filozofiawszaktosztukadziwieniasiętemu,cozastane,
szukaniaostatecznychwyjaśnieńdlatego,copozornieoczywiste.
Dziękitejanaliziepojęciannie-ja”ustalasię,czymnaprawdęjest
nja”.TezagłównaC.D.Sebastianaznajdujezatemswepotwierdzenie,
anastępnieulegazniesieniu.
Omówienietejkwestiijestszczególnieistotnewkontekściespo-
tkaniaZachoduzeWschodem,zewzględunafakt,żewdzisiejszej
cywilizacjizachodniejzaczynadominowaćbuddyjskawizjabezpod-
miotowościjakorzekomozgodnazewspółczesnąnauką.Ktouwierzył
wtezyWittgensteina,żewszelkieproblemyfilozoficznesąlitylko
problemamijęzykowymi(błędamiwpoznaniu),niemapowodu,by
nieuwierzyłwpodobnestanowiskoBuddy-iodrzuciłwłasnenja”.
BuddyzmjestdlaZachodujakbypotwierdzeniem,żewświecieniema
sensu.Dlabuddystówwszakżeświatniejestźródłemsensu.Jestpusty,
czylinbez-sensu”(śūnya).Udayana,wychodzącoddwuelementowej
analizykwestiipodmiotowości,stwierdzajednak,żewświeciejest
sensowność.M.St.Ziębazwracauwagęnahistorycznezwycięstwo
filozofiipodmiotu(hinduizmunyāyiorazneokonfucjanizmu)nad
buddyjskąfilozofiąbezpodmiotowości.Jakwidzimyzdalszychanaliz
A.Stępnika,W.SikorskiegoiSt.Tokarskiego,atakżeM.J.Gontar-
skiego,nawetwśródpozbawionychsensukōanów(paradoksalnych
precedensówzenu)odczasudoczasupojawiająsięmomentyodejścia
odkoncepcji:nniemaaniosiągania,aninieosiągania,bojesttakjak
jest”,narzeczwartościpodmiotowych:Napijsięherbaty,braciemni-
chu!(Suzuki,1959:99-100).
CzęśćII:Rozumieniepodmiotuwmyślidalekowschodniej,toprace
dotyczącekręgucywilizacjichińskiej,japońskiejorazkoreańskiej.Prac
dotyczącychtegoobszaruświatajestmniejniżpracdotyczącychIndii,
