Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie:Nailemożemypojąćwschodniekoncepcjepodmiotu?
21
aleprzecieżtradycjaszczegółowychbadańjesttukrótsza-idodatkowo
pokutująsilniejszeprzekonanianegatywne,wPolscem.in.utwierdzone
autorytetemSt.Schayera(1988:131-132),żejeślitaknaprawdępoza
Grecją(naWschodzie)możnagdzieśmówićofilozofii,toewentualnie
tylkowIndiach,alejużwChinachnie.Oczywiściewypowiadaniezdań
kategorycznychłatwiejszejestwsytuacjiniedostępnościtekstów,prze-
kładów,opracowań-aleponieważzaczynaichprzybywać,zdaniatakie
powinnywbliższejperspektywieodejśćjużdolamusa.Wartojednak
zaznaczyć,żespośródczterechpracczęściIII(pracezpogranicza)aż
trzydotykająDalekiegoWschodu.
Zaczynamy,takjakpoprzednio,odanalizyprahistoriipojęć.K.Ko-
siororazS.Kapranovwswychopracowaniachanalizująprzemiany
terminologicznewokółpodmiotowościnaprzestrzenikilkuwieków
początkówfilozofiichińskiej.PierwszyAutorskupiasięnapojęciu
człowieczeństwa(rén)orazpowiązanychznimpojęciachcnót(dé)
człowiekaszlachetnieurodzonego(awięcnakwestiipodmiotumoral-
nego),drugi-naanalizieterminologicznejparzystychpojęćpodmiotu
iprzedmiotu,związanychzespołecznąopozycją:gospodarz-gość
(zhǔ-kè),jakiezestarożytnychtekstówchińskichwydobyliwspółcześni
myślicieledalekowschodni(zwłaszczajapońscy),byoddaćpojęcia
zachodnie.M.St.Ziębawswymdrugimartykule(ad:T’oegye)wraca
dopojęciapodmiotumoralnego,aletymrazemmocnoosadzonego
wkoncepcjachmetafizycznych-antropologicznychikosmologicznych
XVI-wiecznegoneokonfucjanizmu(zwłaszczakoreańskiego).
NajwiększyproblemstanowiłozaklasyfikowanieartykułuJ.Zawadz-
kiego,októrymmożnaśmiałopowiedzieć,żejestżywąegzemplifikacją
tezy:nCiąglejeszczesąrzeczynaniebieiziemi(zwłaszczawtekstach
starożytnych),októrychnieśniłosięfilozofomihistorykomfilozofii
zwcześniejszychpokoleń”.ZjednejstronyAutorzdecydowanieodcina
sięexpressisverbisodokreślaniajegoanalizyjakohistoryczno-filozo-
ficznej,anawetściślefilologicznej,zdrugiejstronypracatanieposiada
cechcharakterystycznychdlawłasnejtwórczościfilozoficznej(nfilo-
zofowania”)nabazieinspiracjitekstemorientalnym.Ztekstuwidać
jasno,żeAutortaksięprzeraziłwnioskamizwłasnychbadań,iżuważa
zastosowneintensywnetłumaczeniesię,dlaczegojegointerpretacja
Daodejingzdecydowanieodbiegaodsetekdotychczasowychinter-
pretacji.Pracującztekstemźródłowymzauważył,żedotychczasowe
