Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DominikaDzwonkowska
uniwersytetytworząwartościintelektualne,abyciepowołanymdopracy
wtejświątyniwiedzyjestwielkimszczęściem(Twardowski1933).Gdzie
więczagubiłsiętenpełenszacunkustosunekdouniwersytetu,jakiwyrażał
Twardowski?Gdziezagubiłsięetosuniwersytetudążącegoprzedewszyst-
kimdopogłębianiawiedzyoświecie?Ideauniwersytetuwewspółczesnym
świeciezostałazdewaluowanaiutracona.Byćmożejednymzlekarstwnaten
stanrzeczyjestpowrótdoklasycznegomodeluuniwersytetu?Niewątpliwie,
szukającsposobówrozwiązaniakryzysuwartoprzyjrzećsiępoczątkom
uniwersytetów,aszczególnieidei,któraprzyświecałautworzeniuwspólnoty
akademickiej.
Pierwowzorywspólnotyakademickiejwstarożytności
Nazwauuniwersytet”zostałaporazpierwszyużytaw1221r.(Swieżawski
2000:555)ipochodziodłacińskiegosłowauniversitas,powszechność,ozna-
czającegowspólnotęintelektualistów–nauczanychiuczących.Początek
uniwersytetówsięgaśredniowiecza,alewkulturzeeuropejskiejpierwsze
wspólnotyuczonychinauczającychpowstawałyjużwstarożytności.Byłyto
elitarneformykształcenia,dlawybranych,zainteresowanychracjonalnym
wyjaśnianiemświata,próbamiwyjściapozaumiejętnościpraktyczneipo-
znawaniemświatawsposóbinnyniżodwołującysiędomitologii.
Początekodejściaodmitologicznegoanalizowaniarzeczywistościwiąże
sięznarodzinamifilozofii.Światantycznyznałróżneformysztuki,posiadał
umiejętnościpraktyczne,wiedzęorazumiejętnościtechniczne,instytucje
polityczneiwojskowe,wierzeniaorazkultyreligijne.Niemniejfilozofiabyła
czymśjakościowoinnym,byłanowymsposobemudzielaniaodpowiedzina
pytania,którezadawałczłowiek,nowymsposobempoznaniarzeczywisto-
ści,którydałpocząteknauceiarchetypowiuczonego,mędrca(por.Reale
1999:35-36).Filozofowiejakopierwsiodrzuciliopisywanierzeczywistości
przezodwoływaniesiędomitologiiizjawisknadprzyrodzonych,astarali
siępokazywaćjąprzezpryzmatprawnaturalnych.
Pierwsifilozofowiedziałalinienaziemiachgreckich,alewkoloniach
jońskichnawybrzeżachAzjiMniejszej;wdrugiejpołowieVIw.ośrodek
filozofiiprzeniósłsiędoItaliipołudniowej(tzw.WielkiejGrecji).Początkowo
filozofowietworzylisamodzielnie,niemieliuczniówaninieotwieraliszkół.
Zczasemzaczęłypowstawaćośrodkizjednoczonewokółideiposzukiwania
wiedzy,najczęściejpodobniejakwśredniowieczuskoncentrowanenaosobie
20
