Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
19
orazkomunikującasię–zoonlogonechon.Racjonalnośćzogniskowana
wgreckimlogosieodsłaniaswejęzykoweoblicze;logosjestjedno-
cześniedialogos–obszaremwzajemnegoporozumieniawmedium
języka.Logosczylirozumjestzatemdialogos,wzajemnymmówieniem
isłuchaniem,perswazją,przekonywaniemprzyużyciuracjonalnych
argumentów.Przestrzeńintersubiektywnejkomunikacjistajesię
przestrzeniąpubliczną,zktórejracjonalniaktorzyżyciaspołecznego,
działająckomunikacyjnie,wydzielająjawnąiwolnąodprzymususferę
publicznegodyskursu.Jednośćwspółdziałanianadajeowejprzestrzeni
znamionaswegorodzajutotalności.Zdrugiejjednakstrony,towłaśnie
wyposażonewświadomość,zdolnośćkrytycznegoosąduiwolnąwolę
podmioty,wysuwającpoprzezrozmowę,spórczydebatępoddawalne
krytyceroszczeniaważnościowe,nadająjejindywidualnywymiar.
Wdialogicznychrelacjachwypełniającychobszarintersubiektywności
dochodzidogłosuto,cowspólne(koinon)iprzeztopowszechnie
ważne.Ówpowszechnieobowiązującyobszarkomunikacyjnieustruk-
turowanejintersubiektywnościpokrywasięwięczakresowozobszarem
politycznejsferypublicznej.WswejksiążceWolność,rozum,intersu-
biektywnośćMarekSiemekznakomiciepokazuje,jakpojęciowainor-
matywnaracjonalnośćwyłaniasięzrefleksjinadregułamijęzykowego
dialogu,którestająsiępowszechnieważne,jednakowozrozumiałe
iuniwersalnieobowiązujące,acozatymidzie–prawdziwe.Wtaki
sposóbpodstawowekategoriekognitywno-logicznejracjonalności,
takiejakniesprzeczność,powszechnauzasadnialnośćczyprawdziwość,
posiadająpragmatyczno-językoweidialogicznekorzenie.Wyjaśniaon
również,jakracjonalnośćspołeczno-komunikacyjnakrzepniewpo-
jęciowąstrukturęfilozoficznejracjonalności.Dochodzidotegowwy-
nikuusunięciawewnętrznejsprzecznościpomiędzyczłowiekiem,jako
uczestnikiemintersubiektywnychprocesówdochodzeniadoporozu-
mienia,aczłowiekiemjakonosicielemirracjonalnejpartykularności
swoichmniemań.Usunięcietejsprzecznościleżyupodstawlogicznej
konieczności,któraznajdziewyrazwsformalizowanychzasadach
sprzecznościitożsamości,zasadach,wedlektórychfilozofiajako
theoriabędzieokreślaćcałyswójdyskurs
13
.
13
M.Siemek,Rozum,wolność,intersubiektywność,Warszawa2002.
