Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Obrazrentgenowski–istotaikontrolajakości
Ryc.2.4.ZjawiskoComptona.
Ryc.2.3.Zjawiskofotoelektryczne.
ZjawiskoComptonawystępuje,gdyfotonpro-
mieniowaniarentgenowskiegooddajeczęśćswojej
energiijednemuzelektronówatomunajegopowło-
cezewnętrznej,któramaniskąenergięwiązania.
Wrezultacieelektronzostajewybityzpowłoki,
atomstajesięjonem,aresztkowaenergiafotonu
tworzynowyfotonodłuższejfaliizmienionymkie-
runku(ryc.2.4).
Obrazrentgenowskipowstajenaskutekdziała-
niawiązkipromieniowaniarentgenowskiego,która
przeszłaprzezbadanyobiektidotarładoodbiornika
obrazu.Odbiornikiemtymmożebyćfilmrentge-
nowskipokrytyemulsjąlubcyfrowydetektorpro-
mieniowania(patrz:rozdział4Radiografiacyfrowa).
Ponieważtylkoniewielkailośćpromieniowania
rentgenowskiegobierzeudziałwpowstawaniuobra-
zu,wceluzredukowaniadawkiekspozycyjnej
wrentgenodiagnostycekonwencjonalnejpowszech-
niestosowanesątzw.foliewzmacniające.Sąto
ekranypokrytewarstwąpierwiastkówziemrzad-
kich,któreemitująświatłowidzialnepodwpływem
fotonówpromieniowaniarentgenowskiego.Właśnie
luminescencjajestrejestrowanaprzezemulsjęfilmu
rentgenowskiego.Należyjednakzwrócićuwagę,że
filmydozdjęćwewnątrzustnychniezawierająfolii
wzmacniających,czyliobrazpowstajenanichbez-
pośredniowwynikudziałaniafotonówpromienio-
waniarentgenowskiego.Wnastępstwietegozdjęcia
wewnątrzustnecechujewiększarozdzielczośćobra-
zuniżzdjęciazewnątrzustne,wykonywanezuży-
ciemukładówfilm–foliawzmacniająca,ponieważ
promieniowanierozproszonegenerujeniepożądaną
luminescencję,którazwiększaszumobrazurentge-
nowskiego.
Jakośćzdjęćrentgenowskichzależyodbardzo
wieluczynników,takichjak:jakośćaparaturyrentge-
nowskiej,stosowanyodbiornikpromieniowaniarent-
genowskiego(filmrentgenowskibądźdetektorcyfro-
wy),warunkiprzechowywaniafilmówrentgenow-
skich,obróbkachemiczna,umiejętnościosoby
wykonującejzdjęcie,nierzadkorównieżodbudowy
anatomicznejpacjentaimożliwościwspółpracy
znim.
Dobrezdjęcierentgenowskiemusibyćczytelne,
ajesttouzależnioneodkontrastuijakościobrazu.
Kontrastobrazutoróżnicamiędzyposzcze-
gólnymicieniamiwobrazierentgenowskim;zależy
odstrukturybadanegoobiektu,parametrówekspozy-
cjiorazrozproszeniapromieniowaniarentgenowskie-
go.Składasięnaniegokontrastbadanegoobiektu
(uzależnionyodjegogrubościigęstości)orazkontrast
filmurentgenowskiego,będącyjegowłaściwością
iokreślającyzachowaniesięfilmuwzależnościod
różnicwekspozycjinapromieniowanierentgenow-
skie.Kontrastfilmujestpochodnąjegokrzywejcha-
rakterystycznej,stopniazaczernieniafilmu(awięc
parametrówekspozycji),stosowaniafoliiwzmacnia-
jącychorazobróbkiciemniowej.Rozproszeniewiązki
promieniowaniawbadanymobiekciepowodujenie-
pożądanezaczernieniefilmuizmniejszakontrast.
Najakośćobrazuwpływająrozdzielczość
ijegoostrość.Rozdzielczośćtozdolnośćdetektora
promieniowaniadozarejestrowaniaoddzielnychob-
razówmałychobiektówpołożonychbardzoblisko
siebie.Ostrośćzaśtozdolnośćodbiornikaobrazudo
wyraźnegoukazaniakrawędzi.Brakostrościmoże
byćwynikiemnieostrościgeometrycznej,zależnej
odwielkościogniskalampyrentgenowskiej,niere-
gularnościwkształciebadanegoobiektu(np.przeja-
śnienieprzyszyjkowe),nieostrościfotograficznejza-
