Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Obrazrentgenowski–istotaikontrolajakości
19
leżnejodemisjifotonówświatłaprzezfolięwzmac-
niającą,jakteżnieostrościruchowejspowodowanej
poruszeniemsiępacjentawtrakcieekspozycji.
Radiografiastomatologicznaiszczękowo-twarzo-
wajestszczególniepodatnanapowstawaniear-
tefaktówibłędówtechnicznych,gdyż
wobrazowaniutejokolicyciałaużywasiębardzo
wielespecjalistycznychprojekcji,którenierzadko
niesądokładnieznaneosobomwykonującymzdję-
cia,ajednocześniewymagająbardzodużejstaranno-
ści.Nawetnajmniejszebłędytechnicznemogąpo-
wodowaćznacznezmniejszeniewartościdiagno-
stycznejzdjęcia.
Technikiradiograficznespecyficznedlaradiologii
stomatologicznejczęstoniesąszerokoznanetechni-
komelektroradiologiiilekarzomstomatologomsa-
modzielniewykonującymtebadania,atakżeoso-
bombezwykształceniamedycznego,jedynieprzy-
uczanymdowykonywaniatychbadań,azwłaszcza
zdjęćwewnątrzustnych.Słabaznajomośćtychtech-
nikobrazowania,brakumiejętnościkorzystania
zurządzeńdopozycjonowania(cefalostat,uchwyty
dotechnikikątaprostego,filmydozdjęćskrzydło-
wo-zgryzowychzpaskiemdozagryzania)orazfakt,
żerutynowezdjęciarentgenowskieczęścitwarzowej
czaszkirzadkosąwykonywanewzakładachradiolo-
giiogólnej,prowadządopojawianiasięlicznych
wadzdjęć,wywołanychbłędamitechnicznymi.
Opróczbłędówtechnicznychwradiografiistoma-
tologicznejwystępująinneartefaktyiczynnikipo-
wodującepogorszenieobrazurentgenowskiego,wła-
ściwedlaradiografiikonwencjonalnej.Częśćznich
możnausunąćdziękizastosowaniuradiografiicyfro-
wejieliminacjiobróbkiciemniowej.Wpraktycekli-
nicznejjakoniedoskonałetechnicznieokreślićmoż-
nazdjęcia:
A–zbytciemne,
B–zbytjasne,
C–ozbytmałymkontraście,
D–nieostre,
E–zbłędamiwpozycjonowaniupacjenta,
F–zawierająceartefakty.
AdA0Zdjęciejestzbytciemne(zwiększonejest
naświetleniecałegofilmu),gdyparametryekspozy-
cjibyłyzbytwysokie(ryc.2.5).Nierzadkojestto
związaneznieprawidłowymwyboremczasuekspo-
zycjiorazwartościnatężenia(mA)inapięcia(kV)
prądulampyprzezosobęwykonującązdjęcie.Obec-
nienowoczesneaparatyrentgenowskiewyposażone
sąwprogramydoautomatycznegodobieraniapara-
metrówekspozycji(np.waparatachwewnątrzust-
nychprzyciskiznumeramibadanychzębów,wpan-
tomografiioddzielneustawieniadlakobiet,męż-
czyznidzieci–tzw.preset)lubwkomoryjo-
nizacyjne,przerywająceekspozycjępoosiągnięciu
odpowiedniegopoziomujonizacjiwywołanejprzez
promieniowanie.Czasamiprzyczynązbytwysokich
parametrówekspozycjijestuszkodzeniesamego
aparaturentgenowskiego,czemunależyzapobiegać,
stosującprogramyzapewnieniajakości.Dodatkowo
wradiografiikonwencjonalnejnadmiernezacienie-
niezdjęciamożebyćspowodowanebłędamiwob-
róbceciemniowej,takimijak:zbytdługiepozosta-
waniefilmuwroztworzewywoływacza,zbytwyso-
katemperaturalubnadmiernestężenieroztworu
wywoływacza.Otrzymanezdjęciemożebyćteżcał-
kowiciezaczernione,aprzyczynamitegostanumo-
gąbyć:przekroczeniedatyważnościfilmu,złewa-
runkijegoprzechowywania(zbytwysokalubzbyt
niskatemperaturaotoczenia),poddaniedziałaniu
światła(naświetleniefilmuwkasecienaskutekjej
nieszczelności,złeoświetlenieciemniowe,wnikanie
światładowywoływarki).Tegotypuwadyniewy-
stępująwradiografiicyfrowej,gdyżzależąoneod
samegofilmurentgenowskiego.
AdB0Zdjęciejestzbytjasne,gdyparametryeks-
pozycjibyłyzbytniskie(ryc.2.6).Opróczprzyczyn
analogicznychdonadmiernychparametrówekspo-
zycji,tudodatkowąprzyczynąmożebyćniedokład-
neprzyciśnięciewłącznikapodczasekspozycji.
Niedostatecznezaczernieniezdjęciamożebyćrów-
nieżzwiązanezezbytdużąodległościąmiędzy
Ryc.2.5.Zdjęciezbytciemne.
Ryc.2.6.Zdjęciezbytjasne.
