Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Powstanieirozwójekologiigłębokiej
zdrowieidostatekludziwrozwiniętychkrajach22.Wzwiązkuztymekologia
płytkawspierarozwiązaniatakie,jaknp.recykling,któremiałybyzaradzićpo-
głębianiusiękryzysuekologicznego.Ekologiapłytka,jakpodkreślaNaess,unika
jednakprzytympytańoźródłokryzysuekologicznego.Żajmujesiętylkodoraź-
nymipróbamizaradzeniajegosymptomom23.WopiniiNaessawyjściezkryzysu
ekologicznegobędziemożliwezaśdopierowtedy,kiedyzostaniezakwestiono-
wanyświatopogląd,któryspowodowałjegozaistnienie.Towłaśniezadanie,ja-
kiestawiasobieekologiagłęboka24.Żmiana,doktórejdążyekologiagłęboka,to
zatemnietylereformaniektórychzachowańczłowieka,ileradykalnatransfor-
macjapostawy,jakączłowiekprzyjmujewobecotaczającegoświata.Żewzględu
natoalternatywnymokreśleniemekologiipłytkiejjestHekologiareformistycz-
na”,natomiastekologiigłębokiej-Hekologiaradykalna”25.Wartopamiętać
wtymkontekścieołacińskiejetymologiitegoprzymiotnika,którypochodziod
słowaradix,oznaczającegoHkorzeń”26.Wtymteżsensieekologiagłębokajest
uznawanazanajbardziejdogłębnąkrytykęobecniepanującegoparadygmatu,
sięgającąjegopodstaw27.
Wedługekologiigłębokiejnawspółcześniedominującyświatopoglądskłada
sięzespółprzekonań,zgodniezktórymi:naturaistniejenaużytekczłowieka;
głównymcelemludzkościjestprodukcjaikonsumpcja;produkcjaikonsump-
cjamusząnieustanniewzrastać,ponieważczłowiekmaprawodobezgranicznej
poprawymaterialnegopoziomuswojegożycia28.Takiświatopoglądekologowie
głębocyokreślająjakoHtechnokratyczny”.Jegogłównywektorjestbowiemwy-
znaczonyprzezchęćrozporządzanianaturąprzezczłowiekaczynawetHobsesję
panowania”nadnią29.Technokratycznyświatopoglądprzyznajeludziomsta-
tusjednostekstojącychwyżejiwładającychpozostałączęściąświata.Upod-
stawtegoświatopogląduleżyzatemantropocentryzmrozumianyzarównojako
22A.Naess,TheShallowandtheDeep,Long-RangeEcologyMovement,s.3.
23Ibidem;B.Devall,G.Sessions,Ekologiagłęboka.Żyćwprzekonaniu,s.16-17.
24F
.Capra,DeepEcology.ANewParadigm,[w:]DeepEcologyfortheTwenty-FirstCentury,ed.
G.Sessions,Boston-London1995,s.20-22.
25W.Fox,TowardaTranspersonalEcology,s.38;B.Devall,SimpleinMeans,RichinEnds.Practic-
ingDeepEcology,SaltLakeCity1988,s.5.
26SłownikŁacińsko-Polski,opr.K.Kumaniecki,Warszawa1986,s.418.Oprócztegopierwsze-
goznaczeniawymieniateżinne:Hnajniższaczęść,podnóżegóry”,Hpoczątek,źródło”,Htrwała
podstawa”.
27R.Kirkman,SkepticalEnvironmenatlism,s.20.
28A.Naess,TheDeepEcologyMovement:SomePhilosophicalAspects,[w:]TheSelectedWorks
ofArneNaess[dalejjakoSWAN],Vol.10,ed.H.Glasser,A.DrengsonincooperaticwithA.Naess
andB.Devall,G.Sessions,Dodrecht2005,s.51;B.Devall,G.Sessions,Ekologiagłęboka.Żyć
wprzekonaniu,s.68-70.
29Ibidem,s.69-76,94;F
.Capra,DeepEcology.ANewParadigm,s.22.
