Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
O„radykalnenazwisko”:rozważaniaterminologiczne
37
zyjneimająnegatywnywpływnaklarownośćjęzykapolitycznego44.
Wartodopowiedzieć,żebardziejwspółcześniebrzmiącekategorie,
takiejaknihiliści,anarchiści,czy–szerzej–rewolucjoniści,upo-
wszechniałysięzwolnadopierowdrugiejpołowieXIXwieku45.
Ztychwszystkichpowodówsądzę,żeproponowanakategoria
Dradykalizmupolistopadowego”,wramachktórejwyróżnićmożna
mniejszepodzbiory,jestadekwatnazuwaginaswezakorzenienie
wtoczonychwepocedebatach.Cowięcej,jejzaletąjestbrakwyraź-
nego,ideologicznegozakotwiczenia,przezconiemaonawydźwię-
kuwartościującego,tylkoopisowy.Wreszcie–przymiotnikowedo-
określeniewiążejązwydarzeniemfundacyjnymdlacałejformacji,
dziękiczemuzachowujeonaneutralność(której,jakwspomniałem,
dopewnegostopniapozbawionamożebyćkategoriaDwczesnego
socjalizmu”).
Podsumowując,radykalizmpolistopadowytraktujętutajprze-
dewszystkimjakotermintechnicznyiporządkujący,poszukując
wmagmiedyskursuhistorycznegokomponentówtejideologiinajej
własnychprawach.Rezygnacjazciasnej,redukcjonistycznejdefini-
cjijestświadomymwyborem,wynikającymzprzekonania,że–jak
prowokacyjniepisałMarkBevir:
Historycypowinnizłagodzićkryteria,związanezdefiniowaniemprzed-
miotuichbadania.Byćmożewystarczypowiedzieć,żeprzyglądamysię
tymorganizacjom,autoromczytekstom,któreakuratprzykułynasząuwa-
gęczyzwyczajnienaszainteresowały46.
44
P
.Popiel,Wolnośćiporządek,[w:]Chorobawieku:wybórpism,red.J.Klocz-
kowski,Kraków2001,s.137.
45
J.W
.Borejsza,Rewolucjonistapolski-szkicdoportretu,[w:]tegoż,Pięknywiek
XIX,Warszawa2010,s.333-341.
46
Woryginale:„[…]historiansshouldbemorerelaxedaboutdefiningtheir
objectsofinquiry.Maybeitisenoughtosaythatweareinquiringintotheorgani-
zations,authors,andtextsthathappentohavecaughtourattentionorthathappen
tointerestus”(M.Bevir,meMakingofBritishSocialism,Princeton-NewYork
2011,s.14).
