Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
1.Zasadarówności(sprawiedliwości)opodatkowaniaprowadzionado
zaakceptowaniawdanymspołeczeństwieliniowości,progresywnościlubregre-
sywnościstawekpodatkudochodowego.Wwiększościpaństwjakosprawiedliwa
traktowanajestskalaprogresywna,którajestzgodnazpozostałymizasadami.
2.Zasadawielkościkorzyścipodatnikazgodniezniąkorzyśćrozumiana
jestjakodochód,któryuzyskałpodatnik,iimjestonwiększy,tymwyższypowi-
nienbyćpodatek.
3.Zasadazdolnościpłatniczejinterpretowanajakozależnośćpomiędzy
dochodemamożliwościamipłatniczymi,którewzrastająwrazzezwiększaniem
siędochodów10.
Głównymzałożeniemdotyczącymsystemówpodatkowychiprowadzonej
przezpaństwopolitykipodatkowejjestspełnianieprzezniepostulaturacjonal-
ności.UmożliwiajątosformułowaneprzezAdamaSmithaorazAdolfaWagnera
najbardziejznanezasadypodatkowe,któreodnosząsiędostrukturypodatków
imetodichwymiaruorazpoboru11.
Możnaprzytymmówićoróżnychaspektachracjonalności.Przedewszyst-
kimsystempodatkowypowinienbyćracjonalnywsensieekonomicznym,czyli
powinienopieraćsięnapodatkachpośrednichjakonajbardziejwydajnychoraz
podatkachdochodowychjakonajbardziejsprawiedliwych.Podrugiepowinien
byćracjonalnypodwzględemprawnym,azatempowinientworzyćlogiczną,ja-
snąizwartącałość12.
Politykapodatkowastanowijedenzkluczowychelementówsystemufinanso-
wegopaństwa,azatempowinnaopieraćsięnatakichkryteriachracjonalności,jak:
1.Efektywnośćsystemupodatkowegopolegającanaskutecznymoddzia-
ływaniunaprzebiegprocesówpoprzezustanawianieposzczególnychpodatków.
Powinnyonebyćneutralnezpunktuwidzeniawpływunaindywidualnedecy-
zjepodatnikówdotycząceprodukcji,inwestycji,konsumpcji,wyboruczynników
imiejscprodukcji.Niebezznaczeniapozostajetakżeefektywnośćadministracyj-
nadotyczącapoborupodatków13.
2.Zgodnośćregulacjisystemowychznaturąregulowanychzjawisk.Wyma-
gaonabraniapoduwagęistniejącychprawekonomicznych.
3.Wewnętrznazgodnośćnormregulującychgospodarkęfinansowąumożli-
wiającakompatybilnośćsystemupodatkowegozpozostałymielementamisyste-
mufinansowegopaństwa,atakżezapewniającawewnętrznąspójnośćwszystkich
jegoskładników14.
10B.Samojlik,Systempodatkowykierunkiewolucji,[w:]Finansepubliczne,red.A.Pomor-
ska,Wyd.UMCS,Lublin2006,s.184–185.
11A.Komar,SystemypodatkowekrajówUniiEuropejskiej,PWE,Warszawa1996,s.29.
12J.Harasimowicz,Finanseiprawofinansowe,PWE,Warszawa1988,s.136.
13Z.Fedorowicz,Racjonalnysystemfinansowy.Głównekierunkireformy,Wyd.Naukowe
PWN,Warszawa1984,s.710.
14C.Kosikowski,Problemyzmiansystemuiprawapodatkowego,„PaństwoiPrawo”1990,nr3.