Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wprowadzenie
tożsamościprzesądzajączynnikizewnętrzne-jestemsobą,bojestemstąd,botutajczujęsię
usiebie,jestemstąd,botutajczujęsięsobąwśródswoich,bopodzielamznimiprzekona-
nia,tradycję,sposóbwidzeniaświata-nietylkoswojego.Jestemusiebieiwśródswoich,bo
wyraźniewidzęrazemznimitych„innych”
,obcych,zktórymiwięcejmniedzieliniżłączy,
zktóryminiepotrafięsięporozumieć,bomówimyinnymijęzykami,bomówimyoczym
innym,botamciniepotrafiązrozumiećnaszegoświata,naszegomyślenia,nawetgdybyśmy
imdokładniewytłumaczylioconamchodzi.
Zebranewtymtomietekstymłodychbadaczyniebyłydobieranepodkątemszukania
wnichwyraźniezarysowanejobecnościwskazanejwyżejkategorii.Nieproszonoautorów
opracena„zadanytemat”-ajednakpojawiłasięwnichproblematykatożsamościowa.
OpisywaneprzezAgnieszkęOłowską(KłobukjakoelementdziedzictwakulturowegoWar-
miiiMazur)skomplikowaneproblemyWarmiiiMazurmająswojeźródławtrudnejhistorii
tychregionów.Przechodziłyprzezteziemiekolejnewładze,włączanojedoróżnychpaństw,
narzucanonowewyznaniainowepoglądypolityczne,zmienianoludziomprzynależnośćna-
rodowąiobywatelstwo,kolejnegrupyludnościrościłysobieprawodobyciardzennymi,do
odwiecznego„byciastąd”
,zmieniałysięobyczaje-razwwynikułagodnejasymilacjiele-
mentów,raz-wwynikuprzesiedleńczyeksterminacjimieszkańców.Dlabadaczasątonie-
wątpliwiebardzociekawezjawiska,dlamieszkańców-problemżyciaiśmierci.Nazwiska,
nazwymiejscowości,językmogłyprzechowaćśladytożsamości,zktórąludnośćnieczuła
jużżadnegopokrewieństwa,podobniejakbohaterkiDalekiegokrajuPetryReski(2008).Lu-
dzietracilijednątożsamośćkulturową,otrzymywalidrugą-trudnosiędziwić,żepodob-
neprzypadkidotyczyćmogłytakżemiejscowychwierzeńiwyobrażeńdemonologicznych.
Kłobuk,któregowizerunekodXVIIIwiekupraktycznienieulegałwiększymprzemianom,
wpołowieXXwiekuprzeniósłsięnajpierwdoświataludowychbajek,anastępniemusiał
siępoddaćswoistemulifingowiidopasowaćswój„imydż”dodziecięcychwyobrażeńiza-
potrzebowańprzemysłupamiątkarskiego.Niespotykanygdzieindziejduch-musiałprzyjąć
obowiązkiczytelnegoznakutowarowegoregionu,stemplatożsamościkulturowej,istanąć
wjednymszereguzregionalnymipotrawami,rękodziełem,poprawnympolityczniezesta-
wempostacihistorycznychozłagodzonychkształtachispełniającychoczekiwaniamasowej
turystyki.Zdemonicznegoczarnegoptaszyskaowieczniemokrychpiórachipłonącymogo-
nie,zaadministracyjnymprzyzwoleniem,stałsiępsotnymduszkiem,czymśnakształtplu-
szakaskrzyżowanegozpsotnymdiabełkiem,nabrałcechgermańskiegokobolda,odktórego
kiedyśwszystkogoodróżniało.
WopracowaniuMonikiŻylińskiej(Reliktykulturyplemionbałtyjskichnatereniepojaćwię-
skiejsuwalszczyzny)odnajdziemykwestieporuszoneniemaldosłownieprzezkonopielkowego
Domina.Gdynapytanieoswątożsamośćodpowiada:mytutejsze,swoje–możemyzauważyć,
iżnieświadomienawiązujedojednejzkoncepcjipochodzenianazwyplemieniaJaćwięgów
izamieszkanychprzeznichterenów.PoświadczonewXIIIwiekuużywanieprzezPrusów
iLitwinówokreśleniaSudowiaorazpóźniejszedokumentymiałybyświadczyćotożsamości
JaćwiężyzSudowią.KazimierzBuga,przywołanyprzezautorkę,genezęnazwySudiwywo-
dziodindoeuropejskiegoprzymiotnikasudhos-„swój,własny”
.PrzytoczoneprzezMonikę
Żylińskąopiniebadaczyzterenujęzykoznawstwa,archeologii,antropologiiihistorii,adoty-
